Dlaczego po porodzie warto mieć przy sobie dziecko
Dawniej rozdzielenie matki i dziecka po porodzie w warunkach polskich było normą. Nawet jeszcze w dzisiejszych czasach, istnieją szpitale, gdzie spotyka się takie praktyki. W sytuacjach szczególnych, gdy stan matki nie pozwala na opiekę nad dzieckiem lub zdrowie dziecka wymaga specjalistycznej opieki medycznej – jest to zrozumiałe. Jednak po porodzie fizjologicznym, który przebiegł bez zakłóceń, nie powinna taka sytuacja mieć miejsca.
Jak to wygląda w praktyce możecie dowiedzieć się z raportu pt. “Czy Polska jest krajem przyjaznym matce karmiącej i jej dziecku?” opracowanego w 2016 roku przez Kampanię Mleko Mamy Rządzi oraz Centrum Nauki o Laktacji.
Co – living room?
Wybór szpitala, w którym kobieta ciężarna zdecyduje się urodzić dziecko może ułatwić wcześniejsze poznanie opinii o oddziałach położniczych znajdujących się w okolicy. Pomocnym narzędziem jest portal informacyjny www.gdzierodzic.info, który zawiera między innymi dane na temat personelu medycznego, stosowanych procedur medycznych oraz posiadanego sprzętu. Jeśli wybór szpitala nie jest możliwy, wówczas pobyt na oddziale prawdopodobnie ułatwi zaznajomienie się chociażby z zasadami w nim panującymi. Można je poznać uczestnicząc w przyszpitalnej szkole rodzenia, w rozmowie telefonicznej z personelem medycznym lub zwiedzając osobiście oddział.
W większości szpitali na terenie kraju matki osobiście sprawują opiekę nad dzieckiem i mogą liczyć na pomoc w karmieniu piersią, o ile o to poproszą. Dobrze jest pamiętać, że mlekiem pierwszego wyboru dla niemowląt jest mleko własnej matki, ponieważ na niektórych oddziałach noworodki powszechnie są karmione lub dokarmiane substytutem mleko kobiecego. Najlepsza sytuacja jest w szpitalach, którym przyznano tytuł Szpitala Przyjaznego Dziecku i wdrożono Dziesięć Kroków do Udanego Karmienia.
Choć wydaje się, że karmienie piersią powinno przebiegać naturalnie warto się do niego przygotować. Bowiem niektóre sytuacje mogą zaburzyć ten proces i jedną z nich jest właśnie oddzielenie matki od dziecka. Zachęcamy do zapoznania się z naszym przewodnikiem po karmieniu piersią.
W niektórych szpitalach możliwe jest przebywanie dziecka z matką również po porodzie przez cięcie cesarskie i uzyskanie pomocy w karmieniu.
Matka, która przebywa na jednej sali z dzieckiem ma możliwość obserwacji go, rozpoznawania sygnałów i od razu zareagować. Pod wpływem płaczu dziecka u matki szybciej zaczyna krążyć krew i wzrasta poziom hormonów sterujących laktacją. Płacz powoduje również, że matka od razu bierze dziecko na ręce – przytula je lub przystawia do piersi. Maluch szybko uspokaja się. Matka zaczyna wierzyć w swoje umiejętności związane z pielęgnacją i karmieniem dziecka oraz czuje się kompetentna. Pozytywne doświadczenia występujące bezpośrednio po porodzie mają bardzo duży wpływ na karmienie piersią.
Korzyści z bliskiego kontaktu
Bliski kontakt matki i dziecka bezpośrednio po porodzie przynosi duże korzyści zarówno dla matki, jak i dziecka.
- Nawał mleczny pojawia się u matek szybciej od 24 do 48 godzin niż u matek oddzielonych od dzieci. Nawał jest zjawiskiem fizjologicznym i utwierdza matkę o prawidłowym przebiegu laktacji. Dzięki niemu ma pewność, że jest w stanie wyprodukować mleko dla dziecka.
- Matki dłużej karmią piersią, jeśli miały bliski kontakt z dzieckiem bezpośrednio po porodzie i udane rozpoczęcie karmienia.
- Znacznie rzadziej występują problemy z piersiami (uszkodzenia brodawek, zastój). Zdrowe noworodki rodzą się z odruchem ssania. Umożliwienie dziecku bliskiego kontaktu z matką bezpośrednio po porodzie, zakończonego aktem karmienia, wpływa na chęć karmienia i zadbanie o właściwą technikę już na starcie. Co ma znaczenie również dla stanu piersi i odczuć matki związanych z karmieniem.
- Rzadziej pojawia się depresja porodowa. Udane karmienie piersią zmniejsza ryzyko depresji poporodowej.
- Więź między matką a dzieckiem jest lepsza i szybciej się wytwarza. Jest to możliwe dzięki kontaktowi skóra do skóry, o który łatwiej jest zadbać mając dziecko blisko siebie. Więź budzi się pod wpływem mieszanki hormonów, które działają w organizmie matki oraz dziecka. Więź jest podstawą relacji występujących pomiędzy matką i dzieckiem w przyszłości.
Rozdzielenie matki i dziecka
Co takim razie w sytuacji, gdy zaistnieje sytuacja szczególna i nie jest możliwy kontakt matki z noworodkiem? Wówczas matka może poprosić o wsparcie męża, kogoś z rodziny, inną bliską osobę.
Po porodzie poprzez cesarskie cięcie, matka przez jakiś czas nie jest w stanie zaopiekować się osobiście dzieckiem, pomoc innej osoby okazuje się niezbędna. Karmienie piersią bezpośrednio po zabiegu jest możliwe.
Utrudniona opieka nad dzieckiem może być również w przypadku choroby matki. O ile stan zdrowia pozwoli na kontakt dzieckiem przy pomocy osoby trzeciej – warto z niej skorzystać.
Rozdzielenie matki i dziecka zazwyczaj ma wpływ na laktację i na sam akt karmienia piersią. Noworodki przebywające z dala od matki nie zawsze są zanoszone matkom na karmienie, a karmione sztucznie przez personel medyczny. W przypadku płaczu dzieci znajdujących się na oddziale neonatologicznym pierwszą reakcją położnych jest dość często podanie mieszanki sztucznej. Nawet jeśli dziecko zostanie zaniesione do matki, to jest już tak zapłakane, że przystawienie do piersi sprawia problem, dziecko nie chce jej ssać. Takie zachowanie ma wpływ na negatywną samoocenę matki, a w konsekwencji podanie butelki z mieszanką mleczną, by nakarmić dziecko. Dlatego w sytuacjach trudnych potrzebny jest ktoś kto poda matce dziecko, pomoże przystawić je do piersi.
Dziecko przy matce
Każda chwila spędzona z noworodkiem bezpośrednio po porodzie ma duże znaczenie dla laktacji, ale i dla budowy więzi między dzieckiem a matką. W związku z tym, o ile jest to możliwe, warto wybrać szpital, w którym zapewnione są warunki, aby mieć dziecko przy sobie. Matki mają prawo prosić o pomoc personel medyczny lub mogą wcześniej ją sobie zorganizować, chociaż na pierwsze dni po porodzie.
Źródła:
- “Poradnik karmiącej matki”, Kathleen Huggins.
- Karmienie piersią”, William Sears, Martha Sears.
- Obrazek wyróżniający: archiwum prywatne.
