Smak mleka kobiecego

Słodki smak mleka

Matki karmiące piersią zazwyczaj nie znają smaku swojego mleka, bowiem nie wszystkie go próbują. Inaczej się dzieje w przypadku mam, które odciągają pokarm okazjonalnie bądź karmiących wyłącznie odciągniętym pokarmem. Mamy karmiące piersią inaczej często zastanawiają się, czy ich mleko ma odpowiedni kolor, smak, zapach i czy nie jest zepsute.

Świeże mleko jest o smaku słodkim, ale może on ulegać zmianie np. pod wpływem diety przez nią stosowanej, przechowywania mleka, czy stanu zdrowia matki. Niemowlęta rodzą się z preferencją do smaku słodkiego, bo mleko mamy właśnie takie jest dzięki cukrom w nim występującym. Jeden z nich to laktoza. Laktoza jest cukrem składającym się z glukozy i galaktozy i jego stężenie w mleku jest względnie stałe, niezależnie od diety matki i wynosi około 6,8g/100ml.

Mleko o smaku warzyw

Badania dowodzą, że niemowlęta karmione piersią w momencie rozszerzania diety chętniej jedzą nowości, lubią różnorodne pokarmy, często o wyrazistych smakach (gorzki, słony). Dzieje się tak, ponieważ znają one smaki potraw przekazywane im przez matkę jeszcze w okresie prenatalnym (poprzez wody płodowe) oraz w trakcie karmienia piersią. Smak spożywanych przez nią potraw przenika zarówno do wód, jak i do mleka. Dzięki m.in. karmieniu piersią niemowlęta mogą wyraźnie rozróżniać smaki owoców, warzyw, czy innych potraw.

Słone mleko

Dzieci karmione piersią przez spoconą matkę mogą odczuwać słony posmak mleka, ale zupełnie im to nie przeszkadza. Istnieją jednak sytuacje, w których mleko dla niemowląt ma słony smak i nie zawsze jest chętnie przez nie pite, tj.:

• w czasie ciąży matki karmiącej / podczas miesiączki
  

Podczas ciąży laktacja jest sterowana hormonami. Progesteron i estrogen odpowiadają za utrzymanie ciąży i rozwój płodu, ale działają również hamująco na laktację. To właśnie dlatego u ciężarnej matki karmiącej, nawet kilka miesięcy przed porodem, może zmniejszyć się jej laktacja. Wówczas ulega zmianie kolor mleka – bardziej przypomina swoim wyglądem siarę oraz zmienia się jego smak – staje się słone na skutek zmniejszenia się poziomu laktozy a wzrostu poziomu sodu. Jest to naturalny sposób na to, aby starsze dziecko odstawiło się od piersi.

Podobny smak ma mleko w czasie miesiączki. Może być wówczas również zauważalny spadek ilości mleka.

Jednak nie wszystkim dzieciom przeszkadza słony smak mleka i zdarzają się się i takie, które ssą pierś (piją mleko) do czasu porodu lub dłużej. natomiast ssąc pierś częściej w czasie miesiączki mogą dzieci wystymulować laktację.

• odstawienie / zmniejszenie liczby odciągnięć (ilości) pokarmu

W czasie powolnego procesu odstawiania się dziecka od piersi lub zmniejszenia ilości odciąganego pokarmu wzrasta w nim zawartość sodu i dlatego smak mleka staje się słony. W przypadku, gdy dziecko karmione piersią ma swoją „ulubioną” pierś, wówczas mleko z piersi, która jest rzadziej / mniej opróżniana również może mieć inny smak (słony) niż mleko z piersi bardziej eksploatowanej, systematycznie opróżnianej.

• zapalenie piersi (infekcja piersi) / zastój pokarmu

W czasie zapalenia gruczołów mlecznych zwiększa się poziom sodu w mleku nadając mu słony smak. Niektóre dzieci mogą odmówić z tego powodu ssania piersi / picia mleka. Jeśli dziecko nagle zacznie odmawiać ssania piersi/ picia mleka wówczas dobrze jest dokładnie obejrzeć piersi, czy nie ma guzków, zaczerwienienia. Niechęć dziecka do picia mleka może być pierwszym objawem zapalenia piersi.  Jednakże większości maluchom zmiana smaku mleka nie przeszkadza. W przypadku zapalenia piersi / zastoju pokarmu należy jak najczęściej przystawiać dziecko do piersi / odciągać pokarm, aby pozbyć się zastoju mleka w piersi. Kiedy dolegliwości miną wówczas smak mleka również zmieni się.

• sód naukowo

Jedno z przeprowadzonych badań dowiodło, że utrzymujący się podwyższony poziom sodu w pokarmie matek będących w początkowym okresie laktacji może mieć wpływ na jej upośledzenie z wysokim ryzykiem niepowodzenia w karmieniu piersią. Noworodki, które były karmione przez matki o podwyższonym poziomie sodu w mleku miały niższe przyrosty wagi ciała niż dzieci karmione przez matki o normalnym spadku sodu po porodzie.

Mydlane mleko

W czasie przechowywania mleka i poddawania go obróbce termicznej zachodzą w nim różne zmiany, które mają wpływ również na jego smak. Niektórym dzieciom to nie przeszkadza i piją je chętnie.

Wiele jednak matek twierdzi, że ich dziecko nie chce pić rozmrożonego mleka. Po sprawdzeniu jego smaku często okazuje się, że ma nieapetyczny smak, który opisują jako wstrętny, zjełczały, mydlany, metaliczny, czy gorzki. Winowajcą zmiany smaku jest enzym lipolityczny – lipaza, który jest odpowiedzialny za trawienie tłuszczu, co czyni mleko matki lekkostrawnym. Poziom lipazy nie jest stały w mleku wszystkich kobiet i enzym ten rozkłada się w różnym czasie. Zatem nie wszystkie matki karmiące dzieci mrożonym pokarmem mają z tym problem. Mrożenie mleka spowalnia, ale nie zatrzymuje rozkładu lipazy, która właśnie powoduje zmianę smaku mleka.

Kwaśne mleko – wylej do kąpieli dziecka

Mleko o smaku kwaśnym na pewno jest zepsute i nie nadaje się do spożycia przez dziecko. Może być trudno wylać do zlewu  mililitry mleka odciągniętego z dużym wysiłkiem. Jak najbardziej nadaje się ono do wykorzystania na przykład w czasie kąpieli dziecka, co matki często praktykują nie mając przy tym zbyt dużego poczucia straty.

Źródła:

1. „Karmienie piersią w teorii i praktyce” pod red. Magdaleny Nehring – Gugulskiej, Moniki Żukowskiej – Rubik, Agnieszki Pietkiewicz.
2. „Odżywianie w czasie karmienia piersią”, Monika Żukowska – Rubik, Magdalena Nehring – Gugulska, CNoL, www.kobiety.med.pl
3. „Karmienie piersią”, Ina May Gaskin.
4. „Complementary foods and flavor experiences: setting the foundation”, www.ncbi.nlm.nih.gov
5. “Why does my breast milk change colors?”, www.breastfeedingbasics.com
6. “The clinical usefulness of breast milk sodium in the assessment of lactogenesis”, www.ncbi.nlm.nih.gov
7. “Mastitis”, Ask dr Sears, www.askdrsears.com
8. Obrazek wyróżniający: zdjęcie z archiwum prywatnego udostępnione Fundacji „Mlekiem Mamy”.