Jak przygotować się do karmienia piersią
Dawniej wiele mówiło się o tym, że do karmienia piersią należy się wcześniej przygotować. Szczególną uwagę poświęcano brodawkom i zalecano różne zabiegi. Miały one na celu ułatwienie w przyszłości karmienie dziecka. Dziś już wiadomo, iż działania te raczej bardziej szkodziły niż pomagały, więc nie zostaną wymienione. Obecnie, gdy karmienie piersią nie jest polską normą, wiele teraźniejszych mam zostało wychowanych na mleku sztucznym podawanym butelką. Co za tym idzie – ich matki, teściowe nie posiadają wiedzy o naturalnym karmieniu. Niestety aktualnej wiedzy o laktacji nie posiadają również wszyscy pracownicy służby zdrowia sprawujący opiekę nad kobietą w okresie okołoporodowym. Taki stan rzeczy doprowadził do tego, że karmienie piersią przestało być naturalne.
W krajach, gdzie rząd wspiera karmienie niemowląt i małych dzieci mlekiem mamy, prowadzi politykę pro rodzinną poprzez kampanie społeczne, a przede wszystkim otacza kobiety profesjonalną ogólnie dostępną opieką laktacyjną – statystycznie o wiele więcej dzieci ma zapewniony zdrowy start. Poza tym kobiety też są zdrowsze, bo laktacja jest jednym z etapów cyklu rozrodczego kobiety i mleko pojawia się bez względu na wynik rozwiązania ciąży… Bardzo istotnym, bo sterują nim hormony, a wiadomo, że od prawidłowej gospodarki hormonalnej zależy sprawne funkcjonowanie całego organizmu. Poza tym im dłużej kobieta karmi, tym większe odnosi korzyści zdrowotne, m.in. mniejsze jest prawdopodobieństwo zachorowania przez nią na raka piersi, laktacja chroni ją przed osteoporozą. Oto kilka wskazówek podpowiadających, jak można przygotować się do karmienia piersią:
Wybierz właściwego lekarza i położną
Jeśli jesteś w ciąży wybierz placówkę POZ (lub ośrodek prywatny), w którym nie znajdziesz ulotek, plakatów reklamujących karmienie sztuczne. Zdecyduj się na lekarza dla siebie i dziecka, którzy popierają naturalne karmienie. Szukaj lekarzy posiadających aktualną wiedzę laktacyjną. Możesz zapytać lekarza na przykład o jego stosunek do długiego karmienia piersią, pediatry – co zaleca, jeśli dziecko mało przybiera i czy współpracują z poradnią laktacyjną. W przypadku, gdy dany lekarz nie posiada wiedzy o laktacji, ale zdecydujesz się na niego z innych powodów, wówczas warto poinformować lekarza, że zależy Ci na karmieniu piersią i żeby brał to pod uwagę przy okazji prowadzonego leczenia. Poza tym wszystko co podważa kompetencje matki, może prowadzić do przedwczesnego zakończenia karmienia piersią. W takiej sytuacji dobrze jest mieć wsparcie w innych osobach, w tym położnej, z którą w okresie okołoporodowym będziesz miała częstszy kontakt.
Według raportu „Czy Polska jest krajem przyjaznym matce karmiącej i jej dziecku?” wsparcie uzyskane od pediatrów w zakresie karmienia piersią, delikatnie mówiąc, było niewystarczające, choć Amerykańska Akademia Pediatrii (AAP) podkreśla rolę pediatrów w ochronie i promocji karmienia piersią jako kluczową. Wszak oni mają w pierwszym roku życia dziecka najczęstszy kontakt z jego matką. Polscy pediatrzy w razie problemów laktacyjnych sporadycznie odsyłają matkę do certyfikowanego doradcy laktacyjnego. W większości przypadków zalecane jest karmienie dziecka mieszanką sztuczną. Pediatrzy zazwyczaj nie posiadają aktualnej wiedzy o laktacji, o rozszerzaniu diety, udzielają różnych porad nie mających potwierdzenia w nauce o laktacji.
Zastanów się w jaki sposób chciałabyś rodzić
Jak wynika z wyników kontroli NIK (raport) poród przez cesarskie cięcie (CC) w wielu polskich szpitalach przyczynia się do nie inicjowania pierwszego kontaktu zakończonego karmieniem piersią bezpośrednio po porodzie i w późniejszych godzinach, a nawet dobach. Wpływ na to mają między innymi: rozdzielenie matki i dziecka, opieranie się na micie, że po CC nie ma mleka oraz brak opieki laktacyjnej.
Słuchanie negatywnych opowieści porodowych często przyczynia się do lęku przed porodem siłami natury. Dlatego dobrze jest przygotować się do porodu, poznać jego fazy, nauczyć się interpretować sygnały wysyłane przez ciało, słuchać pozytywnych opowieści. Niektórym kobietom może być łatwiej rodzić drogami rodnymi wiedząc co nastąpi, co przepowiada ból.
W sytuacji, gdy względów medycznych nie jest możliwy poród drogami natury, wówczas również warto jest zadbać bezpośrednio po porodzie o kontakt skóra do skóry (o ile nie ma przeciwwskazań medycznych) lub tak szybko, jak będzie to możliwe.
W obu przypadkach pomocny bywa poród z doulą lub w towarzystwie osoby bliskiej, która potrafi zapewnić matce wsparcie i pomoc przy przystawieniu dziecka do piersi, w pierwszych karmieniach. Taka pomoc może okazać się niezbędna w przypadku porodu poprzez cesarskie cięcie, który z powodu podania leków uśmierzających ból uniemożliwia samodzielne przystawienie dziecka do piersi w pierwszych godzinach po zabiegu operacyjnym. Konieczna jest wówczas obecność osoby, która zaopiekuje się matką i noworodkiem.
Pomocny może okazać się również plan porodu, w którym rodząca zawiera najważniejsze dla niej kwestie związane z porodem, w tym karmienie piersią.
Uczęszczaj na zajęcia szkoły rodzenia
Dobrze jest poznać program szkolenia prowadzonego przez daną szkołę i wybrać tę, która prowadzi wykłady o laktacji oraz zajęcia praktyczne wprowadzające do karmienia piersią. Czasami w takich szkołach zajęcia poświęcone laktacji prowadzą certyfikowani doradcy lub konsultanci laktacyjni oraz promotorzy karmienia piersią, którzy posiadają aktualną wiedzę oraz doświadczenie w karmieniu piersią. Uczestnictwo w szkole rodzenia daje również możliwość poznania innych kobiet, które być może mieszkają w okolicy.
Czytaj właściwą literaturę
Rzetelna literatura pomoże Ci przygotować się do karmienia. Dowiedz się o książki zawierające informacje na temat karmienia piersią oparte na aktualnej wiedzy medycznej. Jeśli w swojej rodzinie nie posiadasz wsparcia, inni jej członkowie nie mają wiedzy na temat karmienia piersią, zaproponuj również im przeczytanie książki, medycznego artykułu lub chociażby zaleceń Ministerstwa Zdrowia oraz światowych organizacji zdrowia dotyczących karmienia naturalnego niemowląt i małych dzieci. Szukaj rzetelnych źródeł. Obecnie również w internecie można znaleźć różne strony, blogi zawierające informacje o karmieniu piersią oparte na dowodach naukowych. Niektóre strony, blogi zostały wymienione we wpisie Mleczna mapa internetu w Elementarzu Mamy oraz w naszym wpisie w Mlecznej Biblioteczce.
Znajdź profesjonalnego doradcę laktacyjnego (CDL, IBCLC) w najbliżej okolicy
Najbardziej pożądane jest, aby profesjonalna opieka laktacyjna była dostępna na oddziale lub na terenie szpitala, w którym planuje się poród. Warto skorzystać ze wskazówek personelu medycznego, poprosić o sprawdzenie aktu karmienia, pomoc. Jednak w sytuacji, gdy okaże się, że nie jest dostępny doradca laktacyjny, a matka napotka problemy z karmieniem po stronie swojej lub dziecka, wówczas warto mieć w zasięgu ręki wykaz znajdujących się w pobliżu miejsca zamieszkania: certyfikowanych doradców laktacyjnych (CDL), konsultantów laktacyjnych mających certyfikat Międzynarodowego Dyplomowanego Konsultanta Laktacyjnego IBCLC lub poradni laktacyjnych. W zakresie fizjologii laktacji wsparcie oraz informacje może zapewnić promotor karmienia piersią (PKP).
Poszukaj środowiska przyjaznego karmieniu piersią
W wielu miejscach funkcjonują grupy wsparcia karmiących matek, które prowadzone są zazwyczaj przez promotorów karmienia piersią, wciąż powstają nowe stowarzyszenia, fundacje wspierające w rodzicielstwie, w tym w karmieniu piersią. Karmiące matki dzielą się również własnym doświadczeniem w ramach różnych grup na portalach społecznościowych. Warto też wybrać się do klubo – kawiarni przyjaznych rodzinom z dziećmi, gdzie można spotkać inne matki karmiące. Daje to okazję do poznania nowych osób, porozmawiania, wymianę doświadczeń. Kobiety, które posiadają umiejętność karmienia piersią mogą okazać się źródłem praktycznych wskazówek.
Sprawdź kształt brodawek
Kobiety mają różnorodne piersi, wyróżniające się kształtem i różnymi brodawkami. Generalnie każdą piersią można karmić dziecko. Czasami tylko przy trudniejszych brodawkach trzeba włożyć w to więcej wysiłku, aby technika karmienia była prawidłowa. W czasie ciąży lub jeszcze zanim ją zaplanujesz możesz sprawdzić, jaki masz kształt brodawek sutkowych.
Przygotuj swoje piersi
Piersi nie wymagają przygotowania do karmienia, nie należy ich hartować, jak to zalecano jeszcze 20 lat temu. Więcej o pielęgnacji piersi możesz przeczytać w kolejnym artykule.
Źródła:
- „Karmię piersią”, William Sers, Martha Sears.
- „Karmienie piersią”, Ina May Gaskin.
- Raport 2016 opracowany przez Centrum Nauki o Laktacji oraz organizatora kampanii Mleko Mamy Rządzi „Czy polska jest krajem przyjaznym matce karmiącej i jej dziecku?
- Obrazek wyróżniający: zdjęcie z archiwum Fundacji “Mlekiem Mamy”.
🎧 Jeśli wolisz słuchać niż czytać podcast na ten temat znajdziesz tu.
📌 Podcasty dostępne są również na: Spotify, Google Podcasts i Apple Podcasty.
