Wygląd piersi a karmienie naturalne

Wiele kobiet będąc jeszcze w ciąży zamartwia się, czy będą potrafiły karmić dziecko piersią, czy w ich piersiach będzie mleko, czy piersi mają odpowiedni wygląd oraz jak je pielęgnować, żeby przygotować się do karmienia naturalnego.

Kształt, wielkość piersi

Niekiedy kobiety zastanawiają się, czy aby z ich piersiami jest wszystko w porządku, bo wyglądają inaczej niż piersi modelek, aktorek… Za idealne niektórzy uważają duże piersi z małymi otoczkami i brodawkami. Kobiece piersi mają jednak wygląd różnorodny: są duże, małe, a czasami bardzo małe, z dużymi lub małymi otoczkami, z brodawkami dużymi, małymi, wklęsłymi, o asymetrycznej budowie.

Kształt, wielkość, czy wygląd piersi może czasami sugerować możliwość wystąpienia problemów z laktacją. Takie sytuacje są jednak jednostkowe, jak między innymi w przypadku hipoplazji piersi, niedorozwoju gruczołu piersiowego.

Kształt, wielkość piersi zmieniają się na przestrzeni lat życia kobiety, a wpływ na to ma wiele czynników, takich jak między innymi: geny, pielęgnacja piersi, ciąża, przytycie, nagłe schudnięcie, noszenie źle dobranego biustonosza, nie noszenie biustonosza. Wygląd i kształt piersi kobiecych są bardzo zróżnicowane zarówno przed, jak i po porodzie. Nie istnieje dla nich żadna norma.

Sprawdź kształt brodawek

Kobiety mają różnorodne piersi, wyróżniające się nie tylko kształtem, ale i różnymi brodawkami wraz z otoczką. Generalnie każdą piersią można karmić dziecko, tylko czasami przy trudniejszych brodawkach trzeba włożyć w to więcej wysiłku, aby technika była prawidłowa. W czasie ciąży możesz sprawdzić, jaki masz kształt brodawek sutkowych.

O rodzaju brodawki determinuje jej elastyczność oraz zdolność do wysuwania się i stawiania, co można zaobserwować np. w przypadku zmarznięcia czy ich stymulacji podczas pieszczot. Brodawki, które mają prawidłowy kształt i łatwo się wyciągają ułatwiają karmienie piersią. Natomiast brodawki płaskie lub wciągnięte mogą sprawiać problem, ale nie oznacza to, że karmienie piersią nie będzie możliwe.

Jeśli jesteś już w ciąży możesz sprawdzić, jaki masz rodzaj brodawki. Należy uchwycić brodawkę palcem wskazującym i kciukiem u jej podstawy, a następnie delikatnie ucisnąć. Inny sposób, to uchwycenie brodawki u podstawy i delikatne rolowanie z próbą wyciągnięcia. Prawidłowa brodawka powinna wysunąć się do przodu (rzekomo płaska, rzekomo wklęsła), natomiast jeśli brodawka nie wyciąga się lub chowa dziecku może być trudno ją chwycić, aby ssać pierś efektywnie.

Zbyt duże, długie brodawki również mogą przysparzać dziecku kłopot z poborem mleka, ale nie znając innych powoli nauczy się radzić sobie z nimi. Oceniając swoje brodawki jako trudne dobrze jest skorzystać z profesjonalnej pomocy i uzyskać wskazówki co można zrobić, aby karmienie piersią było łatwiejsze i efektywne dla dziecka.

Zgodnie z aktualną wiedzą nie należy w czasie ciąży przygotowywać brodawek do karmienia piersią. Żadne działania nie poprawiają stanu brodawek, nie chronią ich przed bolesnością, ani nie pomogą noworodkowi prawidłowo ssać. Jeśli brodawka jest elastyczna wówczas dziecko prawdopodobnie samo nauczy się ją poprawnie chwytać i ssać, a z czasem może ją wyciągnąć. Również w czasie odciągania pokarmu przy pomocy laktatora brodawki wyciągają się.

Powodzenie w karmieniu piersią jest zależne od duetu mama – dziecko, dlatego też nie można ocenić już przed porodem, czy karmienie się powiedzie. Doradcy laktacyjni na podstawie swojego doświadczenia zawodowego twierdzą, że przygotowanie piersi do karmienia ma większe powodzenie już po porodzie.

Jeśli podczas sprawdzania brodawek – spłaszczają się lub chowają, to prawdopodobnie po porodzie będzie trzeba zadbać o nie, aby ułatwić dziecku chwytanie piersi. Czasami wystarczy dobrać odpowiednią pozycję karmienia, ułatwiającą uchwycenie piersi np. spod pachy.

Korekta brodawek

W niektórych przypadkach niezbędne okaże się skorygowanie brodawek, co można uzyskać stosując jeden z poniższych sposobów:

• częste przystawianie dziecka do piersi – ssanie formuje brodawkę;
• ręczne odciąganie niewielkiej ilości mleka przed karmieniem – szczególnie w początkowym okresie laktacji, odciągnięcie pokarmu zmiękcza pierś i ułatwia dziecku jej uchwycenie;
• odciąganie pokarmu przed karmieniem laktatorem (kilka mililitrów), po karmieniu lub pomiędzy karmieniami – siła ssania wyciąga brodawkę;
• położenie na brodawkę kostki lodu;
• ćwiczenia Hoffmana – formowanie brodawki poprzez rozciąganie skóry otoczki w taki sposób, aby uwypuklić brodawkę (kładziemy 2 palce wskazujący i kciuk u podstawy brodawki i delikatnie je rozsuwamy w każdym kierunku, czynność powtarzać 2-3 razy dziennie po 10 ruchów w każdą stronę);
• nakładki korygujące tzw. muszle laktacyjne, noszone pomiędzy karmieniami – po dobraniu przez doradcę laktacyjnego, stosowane doraźnie, w początkowym okresie przez około 1-2 godziny dziennie. UWAGA! Ucisk może spowodować zatkanie kanału mlecznego, nie należy ich nosić zbyt długo w przypadku uszkodzonych i bolesnych brodawek z powodu opóźnienia gojenia się ran;
• cienkie silikonowe nakładki, tzw. kapturki, zakładane do karmienia w przypadku trudności w uchwyceniu brodawki przez dziecko – na zalecenie i dobór rozmiaru przez doradcę laktacyjnego, stosując je należy podejmować próby przystawienia dziecka do nagiej piersi w celu odstawienia nakładek;
• używanie jednorazowej strzykawki (rozmiar dopasowany do wielkości podstawy brodawki) działającej na zasadzie tłoka – najlepiej, aby metoda ta była stosowana przez położną, doradcę laktacyjnego, ponieważ nieprawidłowe stosowanie może spowodować uszkodzenia naskórka;
• stosowanie profesjonalnego urządzenia do wyciągania brodawek;
• pomoc partnera – delikatny masaż i stymulacja brodawek w trakcie seksu.

Przygotuj swoje piersi

Piersi nie wymagają przygotowania do karmienia piersią, nie należy ich hartować, jak to zalecano w dawnych czasach. Chociaż i dziś zdarza się, że różne osoby zalecają przyszłym matkom stosowanie metod sprzed 20 lat mających na celu hartowanie brodawek. Popularne były metody takie jak: pocieranie ręcznikiem, polewanie zimną wodą, wyciąganie brodawek różnymi sposobami. Można jednak stosować na przemiennie zimny i ciepły prysznic, który ujędrnia skórę i pobudza krążenie. Może to pomóc kondycji nie tylko piersi, ale całego ciała.

Przeprowadzono badania dotyczące stosowania w okresie ciąży trzech najbardziej popularnych metod przygotowywania piersi do karmienia, tj. rolowanie brodawki, smarowanie brodawki kremami, odciąganie siary. Na ochotnika zgłosiło się 57 kobiet, które zostały podzielone na trzy grupy. Każda z grup stosowała jedną z wybranych metod na jednej piersi, natomiast druga pierś pozostawała bez ingerencji. Po porodzie kobiety oceniały subiektywne odczucia oraz prowadzący badania sprawdzał obiektywnie skutki podrażniania brodawek. U żadnej kobiety z trzech grup nie stwierdzono ani subiektywnych ani obiektywnych różnic we wrażliwości brodawek. Badania dowiodły, że żadne z sugerowanych metod przygotowywania piersi do karmienia nie przynoszą skutków, zatem są niecelowe.

Zadbane piersi

Zgodnie aktualną wiedzą większość matek jest w stanie wykarmić swoje dzieci. Nic lepiej nie chroni brodawek przed uszkodzeniem, jak odpowiednia pozycja i prawidłowe uchwycenie brodawki przez dziecko. Zdarza się, że w okresie około dwóch pierwszych tygodni od porodu u niektórych kobiet może wystąpić fizjologiczna bolesność brodawek spowodowana karmieniem. Jednak stosując prawidłową technikę – bolesność mija.

Możemy zadbać o piersi unikając mycia brodawek wraz z ciemną otoczką mydłem. Mydło wysusza skórę i staje się ona bardziej podatna na otarcia i pęknięcia. Wystarczy przemywanie piersi czystą wodą. Nie ma potrzeby również smarowania skóry wokół brodawek różnymi balsamami, czy olejkami. Gruczoły Mongomery’ego skupione wokół brodawki wydzielają naturalną substancję natłuszczającą, która chroni je sprawiając, że skóra jest bardziej jędrna i elastyczna. Ponadto gruczoły te pomagają również utrzymać kwaśny odczyn zapewniający antyseptyczne warunki tej okolicy.

Nie należy wycierać brodawek mocno ręcznikiem, co może spowodować ich uszkodzenie, usunąć warstwę ochronną, która rozwija się w trakcie ciąży. Jeśli brodawki zostaną z jakiego powodu uszkodzone, wówczas można je smarować lanoliną, wietrzyć. Warto również przed porodem zacząć unikać stosowania perfumowanych środków myjących oraz perfum, pozwalając, aby ciało pachniało naturalnie. Pozwoli to maluszkowi dotrzeć w czasie kontaktu skóra do skóry do piersi, której zapach jest podobny do zapachu znanego dziecku z wewnątrz brzucha (zapach wód płodowych). Postawą pielęgnacji piersi jest również noszenie niezbyt obcisłych ubrań oraz dobrze dobrany biustonosz, który można zdejmować do snu.

Jeśli mimo wszystko na początku swojej drogi mlecznej, a nawet i później, stwierdzisz:

„Teoretycznie byłam przygotowana do karmienia piersią, dużo czytałam na ten temat… Rzeczywistość mnie jednak przerosła. Nikt mi nie powiedział, że to nie jest takie łatwe”

nie zwlekaj! Szukaj wsparcia, czy doradcy – w zależności od tego, jakiej pomocy potrzebujesz.

Źródła:

1. „Karmię piersią”, William Sers, Martha Sears.
2. „Karmienie piersią”, Ina May Gaskin.
3. “Preparation of the breast for breastfeeding”, PubMed.
4. Obrazek wyróżniający: zdjęcie z archiwum prywatnego.