Karmienie piersią po cięciu cesarskim
Niezależnie od sposobu rozwiązania ciąży kobieta jest w stanie od początku karmić dziecko piersią. Powodzenie laktacji zależne jest w dużej mierze od wiedzy matki, oraz respektowania standardu opieki okołoporodowej w placówce medycznej. W krajach zachodnich unii europejskiej popularne jest tak zwane „naturalne cięcie cesarskie”, które ma na celu jak najbardziej przypominać poród siłami natury. Lekarz przecina powłoki brzuszne i pozwala dziecku w wolny sposób się urodzić – inaczej niż w przypadku standardowej tego typu operacji.
Wczesny okres pooperacyjny
Po porodzie dziecko kładzione jest na piersiach matki w kontakcie „skóra do skóry”. Zapewnienie tego kontaktu jest niezwykle ważne dla więzi matki z noworodkiem oraz naturalnego karmienia.
We wczesnym okresie pooperacyjnym pacjentka powinna leżeć płasko. Związane jest to z ograniczaniem wystąpienia popunkcyjnego bólu głowy, który może być wynikiem znieczulenia użytego podczas operacji. W związku z tym mama wymaga pomocy, aby karmienie piersią było możliwe. Taką pomoc może otrzymać w szpitalu od położnej, która przystawi dziecko do piersi i pokaże na czym polega efektywne ssanie u noworodka. Pomóc może również osoba towarzysząca podtrzymując dziecko w odpowiedniej pozycji. W kolejnych dobach, gdy kobieta już wstanie karmienie jest łatwiejsze, gdyż nie wymaga każdorazowego wsparcia innych osób.
Ból pooperacyjny
Trudnością z jaką spotykają się matki w tym czasie jest przede wszystkim występujący ból pooperacyjny. Utrudnia on przyjęcie dogodnej pozycji w trakcie karmienia. Jeśli ból jest bardzo dotkliwy kobieta może po konsultacji z lekarzem stosować zalecone leki przeciwbólowe. Pozycje w jakich najczęściej karmią mamy po cięciu cesarskim to: pozycja „spod pachy”, lub leżąc na boku. Są to pozycje, które ograniczają kontakt rany pooperacyjnej i brzucha z noworodkiem.
Znieczulenie (niezależnie od jego rodzaju) oraz leki stosowane w trakcie operacji nie są przeszkodą w karmieniu piersią w pierwszej dobie.
Wybór placówki do planowego cięcie
Jeśli mama przygotowuje się do planowego rozwiązania ciąży drogą operacyjną ma czas, by znaleźć przyjazny dla siebie szpital. W Polsce kontakt „skóra do skóry” bezpośrednio po cięciu cesarskim nadal nie jest zbyt popularny. Wybór placówki jest bardzo istotny w kontekście opieki pooperacyjnej oraz powodzenia laktacji.
Kobieta powinna w danym szpitalu szukać odpowiedzi, na to, czy:
- w trakcie operacji obecny może być partner?
- bezpośrednio po narodzinach dziecko będzie w nieprzerwanym kontakcie „skóra do skóry” przez 2 godziny z mamą lub tatą?
- położna w ciągu pierwszych dwóch godzin pomoże przystawić dziecko do piersi?
- w sali pooperacyjnej dziecko przebywa razem z mamą?
Standardy opieki okołoporodowej a cesarskie cięcie
Niezależnie od miejsca porodu, jeśli odbył się on drogą cięcia cesarskiego kobieta ma prawo do tego, aby w opiece nad nią respektowano założenia standardu opieki okołoporodowej. Oznacza to, że może w pierwszej dobie karmić dziecko piersią nawet jeśli przebywa ono w innym oddziale niż ona. Może poprosić położne, aby nie podawały dziecku sztucznej mieszanki, natomiast gdy będzie głodne przywiozą je matce i przystawią do piersi.
Ważną rolę w okresie okołoporodowym pełni ojciec dziecka. Ma za zadanie wsparcie fizyczne oraz psychiczne swojej partnerki. W pierwszej dobie, gdy kobieta musi jeszcze leżeć płasko, może przytrzymywać noworodka przy piersi tak, by ten mógł ją ssać pobudzając tym samym produkcję pokarmu.
Karmienie po cesarskim cięciu
Po cięciu cesarskim nie występuje konieczność „dokarmiania” dziecka mieszanką modyfikowaną. Pierwszy etap produkcji pokarmu w piersiach rozpoczyna się około 16-20 tygodnia ciąży, a jego wytwarzanie po porodzie warunkuje fakt oddzielenia łożyska od ściany macicy. Oznacza to, że niezależnie od sposobu rozwiązania ciąży kobieta może karmić noworodka. Często powtarzane zdanie „Po cięciu cesarskim nie ma mleka’’ jest funkcjonującym od wielu lat mitem.
Powodzenie laktacji w dużej mierze uzależnione jest od wiedzy matki oraz jej przekonania o tym, że jest w stanie wykarmić własne dziecko. Duży wpływ na jej przebieg w pierwszych dobach ma również personel szpitala, w którym przebywa matka z dzieckiem. Warto wybrać miejsce, gdzie otrzymamy pomoc i wsparcie.
Ewa Mazurkiewicz, położna, Wrocław – w swojej codziennej praktyce położnej opiekuje się kobietami w ciąży i po porodzie. Zajmuje się poradnictwem laktacyjnym, edukowaniem przyszłych mam i przyjmowaniem porodów domowych. Prywatnie mama dwuletniego Jasia karmionego wyłącznie odciągniętym mlekiem, a obecnie bezpośrednio z piersi.
Jeśli jesteście ciekawi, jak wygląda “naturalne cesarskie cięcie” możecie obejrzeć filmiki z bazy YouTube. Uprzedzamy, że poród przez cesarskie cięcie jest operacją i widok nie dla każdego może być przyjemny (Natural caesarean section).
Obrazek wyróżniający: zdjęcie z archiwum prywatnego.