Suplementacja witaminy D
Co to jest witamina D3?
Witamina D3 należy do grupy witamin rozpuszczalnych w tłuszczach razem z witaminami A,E i K. 90% wit. D powstaje w skórze pod wpływem światła słonecznego. Inne jej źródła to pokarmy pochodzenia zwierzęcego np. tłuste ryby morskie, tran, żółtko jaj. W polskim klimacie jesteśmy narażeni na całoroczne niedobory wit. D. W ciele człowieka jest ona przekształcana do aktywnej postaci 25-OH- D3 w wątrobie oraz 1,25-(OH)2- cholekalcyferolu w nerkach. Wit. D3 reguluje gospodarkę wapniowo–fosforanową, wspomaga wchłanianie wapnia w jelitach i uczestniczy w budowaniu kości. Profilaktyczne przyjmowanie wit. D już w okresie ciąży zmniejszyło występowanie krzywicy niedoborowej u dzieci, a osteomalacji i osteoporozy u dorosłych żyjących w klimacie umiarkowanym.
Niedoborom wit.D sprzyja zbyt krótkie przebywanie na słońcu, dieta uboga w ryby oraz stosowanie kremów z filtrem.
Suplementacja witaminy D powinna być wprowadzona już w pierwszych dniach życia zgodnie z zaleceniami lekarza. Poniżej przedstawiono wytyczne suplementacji wit. D3 w wybranych grupach wiekowych, u osób bez stwierdzonych niedoborów tej witaminy.
Suplementacja witaminy D w różnych grupach wiekowych
Noworodki i niemowlęta (0–12 miesięcy):
Bez względu na sposób karmienia (karmienie piersią i/lub mleko modyfikowane) zalecana jest suplementacja witaminy D od pierwszych dni życia
a) od urodzenia do 6. miesiąca życia:
– niemowlęta karmione piersią – dawką 400 IU/dobę
– niemowlęta karmione mlekiem modyfikowanym powinny otrzymać dawkę 400 IU/dobę łącznie z diety oraz suplementów
b) między 6. a 12. miesiącem życia dawka 400–600 IU/dobę w zależności od dobowej dawki witaminy D w pożywieniu
c) noworodki urodzone przedwcześnie powinny otrzymywać suplementację w dawce 400–800 IU/dobę (10–20 µg/dobę) do momentu osiągnięcia skorygowanego wieku 40. tygodnia ciąży. Po tym okresie zaleca się dawki jak u niemowląt donoszonych.
Dzieci i nastolatki (1–18 lat):
a) dawka 600–1000 IU/dobę zależnie od masy ciała w okresie od września do kwietnia lub przez cały rok, jeśli synteza skórna jest niewystarczająca
b) dzieci i nastolatki z otyłością stanowią grupę ryzyka niedoboru witaminy D; zaleca się suplementację 1200–2000 IU/dobę zależnie od stopnia otyłości w okresie od września do kwietnia lub przez cały rok, jeśli synteza skórna jest niewystarczająca.
Kobiety w ciąży i karmiące piersią:
a) kobiety planujące ciążę powinny stosować suplementację zgodnie z wytycznymi dla dorosłych
b) dawka 1500–2000 IU/dobę co najmniej od II trymestru ciąży.
Wystarczy 20 minut spaceru w słoneczny dzień, by wyprodukować niezbędną dla organizmu ilość witaminy D. Z drugiej strony poleca się stosowanie kremów z filtrem przeciwko szkodliwemu promieniowaniu UV, dlatego suplementacja witaminą D często jest niezbędna, by utrzymać ją na odpowiednim poziomie i uniknąć krzywicy u dzieci, a osteoporozy i osteomalacji w wieku dorosłym.
Artykuł nie stanowi porady lekarskiej.
lek. Liliana Machoń, lekarz w trakcie specjalizacji z neurologii
Źródła:
- “Wytyczne suplementacji witaminy D – skrót aktualnych zaleceń”, Medycyna Praktyczna.
- Płudowski P., Kaczmarewicz E. i wsp.: “Wytyczne suplementacji witaminą D dla Europy Środkowej: Rekomendowane dawki witaminy D dla populacji zdrowej oraz dla grup ryzyka deficytu witaminy D”, Endokrynol. Pol. 2013; 64 (4).
- „Pediatria. Podręcznik do Państwowego Egzaminu Lekarskiego i egzaminu specjalizacyjnego” pod. red. Anny Dobrzańskiej i Józefa Ryżko, Wyd.Medyczne Urban & Partner Wrocław 2012.
- Obrazek wyróżniający: zdjęcie z archiwum Fundacji „Mlekiem Mamy”.
