Karmienie piersią inaczej – logopedyczny punkt widzenia
Karmienie piersią logopedycznie
Mleko mamy – wiemy, że jest najlepsze na świecie. Poi, karmi, przekazuje przeciwciała, buduje odporność. Karmienie mlekiem mamy jest bardzo istotne dla rozwoju malucha.
Karmienie piersią jest ważne, bo m.in. stymuluje narządy artykulacyjne. Przy karmieniu piersią pracują dokładnie te same mięśnie, których używamy później przy mówieniu, karmienie piersią pionizuje język, nie powoduje wad zgryzu, pracuje mięsień okrężny warg – po prostu wszystko to, co najlepsze pod kątem logopedycznym.
Karmienie w inny sposób
Jednak są sytuacje, kiedy mama piersią karmić nie może. Co wtedy? Postaram się omówić temat z logopedycznego punktu widzenia.
Otóż istnieją alternatywne metody, by sobie tego wszystkiego nie zepsuć nie karmiąc piersią. Dobrym rozwiązaniem jest SNS, strzykawka, sonda. Kolejnym jest kubeczek do karmienia i pojenia noworodków i niemowlaków. Nie zaburzymy nim na pewno pracy narządów artykulacyjnych.
Wiele matek karmi jednak butelkami…
Powszechnie wiadomo, że smoczek, butelka – zaburzają ssanie, źle wpływają na budowę anatomiczną jamy ustnej – powodują jej deformacje. A co za tym idzie – w przyszłości dziecko może mieć problem z prawidłową wymową, no i często czeka je też wizyta u ortodonty.
Smoczki, butelki – niestety potrafią wysklepić podniebienie, spowodować zgryz otwarty (robi się „piękna” szpara między górnymi a dolnymi zębami), powodują również, że język ma problem z pionizacją, leży płasko na dnie jamy ustnej. A język pionizować się musi. Musi, bo jest to potrzebne do późniejszego jedzenia pokarmów stałych, do prawidłowego połykania, a później do wymowy głosek dziąsłowych. Butelki powodują również, że wargi stają się wiotkie, a wargi również są nam potrzebne, M.in. do pobierania pokarmu z łyżeczki, no i również do prawidłowej artykulacji – głosek wargowych i wargowo- zębowych.
Co zatem, jeśli mama nie może karmić piersią i wybierze butelkę? Jeśli mama już musi karmić butelką, to najlepiej używać smoczka z szerokim oparciem dla warg. Taki smoczek wspomaga mięśnie podczas karmienia. Wargi utrzymują wyłącznie smoczek, a język znajduje się przy podniebieniu. Smoczki nie mogą mieć zbyt małej średnicy, gdyż powodować mogą m.in. zaburzenia miofunkcjonalne, czyli odruch połykania skierowany do przodu. To nieprawidłowe karmienie powoduje zgryz otwarty. [1]
To tyle o smoczkach i butelkach.
Pojenie starszych niemowląt
Gdy nasz maluch będzie już starszy, możemy kupić profilowany kubek do nauki picia lub kubek – niekapek, ale bez dzióbka. Ten ostatni proponuję tylko na wyjścia, ponieważ jest tak samo niedobry, jak smoczek w butelce. Oczywiście nie musimy szukać specjalnych kubeczków – zwykły kubek też jest jak najbardziej ok. Tak samo, jak bidon ze słomką, czy butelka z wodą, z której dziecko może pić przez słomkę. W ogóle picie przez słomkę jest zalecane z logopedycznego punktu widzenia, ponieważ ćwiczy przede wszystkim mięsień okrężny warg, pionizuje język.
Kontrola logopedyczna
Do logopedy nie udajemy się dopiero, gdy dziecko nie wymawia prawidłowo jakiejś głoski. Do logopedy można iść już z noworodkiem – gdy np. dziecko nie potrafi prawidłowo ssać piersi, gdy chcemy dowiedzieć się jak karmić, w jakiej pozycji, jak układać do snu – taka profilaktyka również jest wskazana. Jeżeli dziecko miało problemy przy porodzie, jeśli było urodzone przez cesarskie cięcie – również warto profilaktycznie udać się do logopedy – tak po prostu, by sprawdzić, czy wszystko przebiega prawidłowo. W wieku starszym możemy śledzić tabelkę rozwoju mowy dziecka. Jeśli zauważymy jakieś opóźnienia, trzeba udać się do logopedy. Nie czekajmy, aż dziecko samo dojrzeje do mowy czy samo zacznie realizować zaburzone głoski. Niektóre dzieci faktycznie „poradzą” sobie same, ale większości należy pomóc. Im wcześniej, tym lepiej.
[1] Anita M. Kittel, „Zaburzenia miofunkcjonalne”.
Marta Wolf, logopeda, oligofrenopedagog, 8 lat w zawodzie, miejsce pracy: przedszkole oraz Gabinet Logopedyczno – Pedagogiczny Oratio w Kaliszu, FB. Prywatnie – mama dwóch synów.
Obrazek wyróżniający: zdjęcie z archiwum Fundacji “Mlekiem Mamy”.
