Jaki smoczek wybrać?

Podobno jeśli niemowlę będzie przez okres 6 miesięcy piło mleko z butelki, to zajmie mu to około 400 godzin, czyli niemalże 17 dni i nocy (bez przerwy). Z tego też powodu ważne jest, jakiego używa się smoczka do karmienia dziecka. Podczas ssania piersi dziecko używa wielu mięśni twarzy oraz dodatkowo różnych mięśni całego ciała, natomiast pijąc mleko z butelki – wykorzystuje ich o wiele mniej. Badania naukowe dowodzą, że najkorzystniejsze jest karmienie niemowląt bezpośrednio piersią, a gdy to jest niemożliwe – karmienie kubeczkiem, jako substytutem piersi. [1] Istnieją jednak przypadki, kiedy karmienie w inny sposób niż butelką może okazać się niemożliwe, bądź bardzo trudne. Nie bez znaczenia dla niemowląt są jednak wielkość, materiał oraz kształt smoczka, ponieważ mają one wpływ również na rozwój dziecka. Na przykład przyczyną problemów z wymową, w tym seplenienia, może być między innymi źle wyprofilowany smoczek.

Oto kilka wskazówek jak prawidłowo dobrać butelkowy smoczek.

Tworzywo

Możesz wybrać smoczek silikonowy (przezroczysty, bezbarwny) lub kauczukowy, czyli lateksowy (brązowy).

Przezroczyste smoczki z silikonu są bezzapachowe, bardziej trwałe i twardsze (dlatego lepsze przy karmieniu mieszanym). Wymagają one od dziecka więcej wysiłku w ssaniu, co lepiej kształtuje mięśnie języka, narząd żucia i mowy. Zbyt twardy smoczek nadmiernie obciąża mięśnie czego efektem jest niechęć do jedzenia, dziecko zaczyna się prężyć i złościć przy butelce. Problemy z najedzeniem się mogą skutkować niedostatecznym przybieraniem na wadze. Jednak zbyt twardy smoczek nie spowoduje późniejszych zaburzeń mowy czy trudności z jedzeniem i piciem. Smoczki silikonowe mają jeszcze tę zaletę, że są trwalsze, dłużej więc dziecku posłużą. Nie trzeba ich tak często wymieniać (zwykle wystarczy robić to co miesiąc).

Smoczki kauczukowe są miękkie, więc wygodniejsze dla dzieci np. ze słabym napięciem mięśniowym. Niestety pod wpływem śliny, tłuszczu z pokarmu i sterylizacji szybciej się odkształcają, stają się kruche i matowe. Dziecko często też wyciska mleko, zamiast je ssać, mając przy tym problemy z koordynacją ssania – połykania – oddychania. Skutkiem używania smoczków lateksowych mogą być problemy z późniejszym piciem z kubeczka, jedzeniem łyżeczką czy mową.

Kształt smoczka

Najlepiej, gdy smoczek jest anatomiczny (fizjologiczny), przypominający kształtem brodawkę sutkową – niezbyt długi, rozszerzający się w kierunku podstawy (zwężający się do końcówki), w kształcie stożka. Jest to dobre rozwiązanie dla maluchów, które są karmione i z piersi, i z butelki. Takie smoczki stymulują do pracy te same mięśnie, które są potrzebne do nauki mówienia. Ssie się je w podobny sposób. Smoczki o zbyt szerokiej podstawie nie zaspokoją potrzeby ssania u dziecka. Smoczek należy dobierać indywidualnie dla każdego dziecka, obserwując jak ssie pierś i dopiero wybrać taki smoczek, który dziecko technicznie będzie ssało w podobny sposób. Smoczek musi dochodzić do końcowego odcinka podniebienia.

Dobrym wyborem są także smoczki ortodontyczne, lekko spłaszczone z jednej strony, które zapobiegają wadom zgryzu, utrzymując język w prawidłowej pozycji.

Logopedzi i ortodonci ostrzegają przed smoczkami z profilowaną końcówką (pierś wcale nie jest profilowana). Są one cienkie i bardzo głęboko wchodzą do buzi dziecka, przez co może się ono krztusić przy piciu mleka. Maluszek takiego smoczka praktycznie nie może ssać, właściwie skupia się tylko na tym, by połykać mleko.

Najlepsze są smoczki dynamiczne, które w czasie ssania wydłużają się i skracają podobnie jak brodawka. Wydłużone smoczki okrągłe można podawać dzieciom, które skończyły 6 miesięcy.

Jaka wielkość dziurki?

Niemowlę powinno wypić mleko z butelki w czasie około 20 minut. Zarówno zbyt długie (powyżej 30 minut), jak i zbyt krótkie (poniżej 10 minut) jedzenie nie jest prawidłowe. Może wskazywać na niewłaściwy dobór smoczka. Bardzo krótki czas wypijania mleka może sugerować zmianę smoczka na taki o mniejszym wypływie, natomiast przy bardzo długim czasie jedzenia – wybór smoczka o trochę szybszym wypływie mleka.

Noworodki i małe niemowlęta powinny ssać mleko ze smoczka o wolnym przepływie (czyli mini, wolny, oznaczany również cyframi: 0 albo 1). Ma malutką jedną, dwie a nawet trzy drobne dziurki. Taki smoczek jest odpowiedni dla dziecka, które dopiero uczy się koordynacji ssania – przełykania – oddychania. Gdy dziecko nabierze wprawy (ma już kilka miesięcy), można zmienić smoczek na średnio- lub szybkoprzepływowy.

Istnieją również smoczki trójprzepływowe, umożliwiające zmianę szybkości przepływu mleka. Taki smoczek odpowiedni jest dla starszaków (dzieci po 4 miesiącu życia), które potrafią już dobrze ssać. Dzięki zmiennym przepływie możesz początkowo ustawić smoczek na malutka dziurkę – tak, by zmęczyć malucha ssaniem, a następnie ją powiększyć, aby mógł dopić porcję mleka.

Gdy otwór w smoczku jest za mały, dziecko zwykle złości się lub ssie za krótko. Zbyt wolny przepływu i związane z tym szybkie męczenie dziecka może skutkować nieprzybieraniem na wadze.

Natomiast dławienie się, głośne połykanie, wyciekanie mleka kącikiem ust świadczy raczej o konieczności zwolnienia przepływu i zakupie smoczka z mniejszym otworem.

Smoczki specjalnego przeznaczenia

W sprzedaży dostępne są smoczki specjalnego przeznaczenia, które stosuje się do karmienia określonych grup niemowląt, np.:

• dzieci z rozszczepem wargi i/lub podniebienia – szczegółowy opis
• wcześniaków.

Szmery-bajery

Co producent to inne oznaczenie i technologia podawania mleka. Podajemy link do artykułu, w którym zestawiono ze sobą „rozmiarówkę” różnych firm.

Większość dostępnych na rynku smoczków posiada już „zawór antykolkowy”. To rodzaj wypustki z dziurką, znajdującą się zazwyczaj w podstawie smoczka. Zadaniem otworu jest odpowietrzanie smoczka i zapobieganie jego zasysaniu. Funkcja ta ma przeciwdziałać powstawaniu kolek u dzieci.

Inne modele posiadają wypustki masujące na całej długości smoczka. Wypustki te w czasie ssania masują dziąsła ząbkującego malucha, przez co łagodzą ból i swędzenie.

„Smoczek – niekapek” – niektóre firmy oferują butelki i smoczki specjalnie zaprojektowane w taki sposób, aby jak najlepiej imitowały karmienie piersią. Mają specjalną zastawkę, która otwiera się tylko wtedy, gdy dziecko ssie – dzięki temu mleko nie będzie pryskać w oczy odpoczywającemu w trakcie karmienia maluszkowi.

„Zbliżony do kształtu piersi” – określenie to działa jak płachta na certyfikowane doradczynie laktacyjne i promotorów karmienia piersią. Wszyscy wiemy, że piersi każdej kobiety są inne, a smoczek nigdy nie będzie do nich podobny. 😉 Poza tym takie określenie powoduje, że niektóre mamy ulegają reklamom, iluzji i czasami mają problemy z karmieniem piersią stosując do karmienia niemowląt butelki ze smoczkami.

Pamiętaj również, by nie mieszać smoczków i butelek różnych firm. Dzięki temu zawsze będziesz mogła być pewna dopasowania i najlepszej wydajności elementów.

[1] “Electromyographic analysis of masseter muscle in newborns during suction in breast, bottle or cup feeding”, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/

MR

Źródła: 

1. „Jak wybrać smoczek do karmienia butelką?”, Anna Jaworska, lekarz rodzinny, http://www.mjakmama24.pl/
2. „Najlepszy smoczek”, Katarzyna Pinkosz, konsultacja: Aleksandra Łada, neurologopeda, terapeuta NDT Bobath, http://babyonline.pl/
3. Obrazek wyróżniający: zdjęcie z archiwum Fundacji „Mlekiem Mamy”.