Dekalog odstawienia w szacunku
Dekalog odstawienia w szacunku to zbiór wskazówek dla mam, które podjęły decyzję o odstawieniu dziecka od piersi wcześniej, niż zrobi to ono samo. Wskazówki oparte są na nurcie rodzicielstwa bliskości, z uważnością na emocje dziecka, ale i mamy.
1. Daj sobie i dziecku czas.
Jeżeli nie musisz (z przyczyn niezależnych od Ciebie) skończyć karmić piersią z dnia na dzień – daj sobie, ale i dziecku czas. Niech odstawienie od piersi będzie procesem, który trwa tyle, ile potrzebujecie Wy – oboje. Zakończenie karmienia piersią to nie wyścigi – to szczególny czas, który warto spędzić bez pośpiechu ze szczególną uwagą na potrzeby młodego człowieka. Rezygnuj z karmień stopniowo, zaczynając od tych, które są dla dziecka najmniej istotne.
2. Nie wszystko równocześnie – jedna zmiana na raz.
Pewnie nie raz, a częściej słyszałyście historie / rady typu: wyjedź na weekend / urlop / szkolenie, to w łatwy sposób zakończysz karmienie dziecka. Ale czy to jest dobry pomysł? Nie do końca. Wyobraź sobie, że pierś dla Twojego dziecka jest największym ukojeniem na całym świecie. Kiedy jest mu źle, wie (od urodzenia), że to ukojenie jest zawsze (albo prawie zawsze), kiedy tego potrzebuje. I nagle, pewnego dnia znika i ukochana mama, i pierś – która koiła w trudnych sytuacjach. Kiedy dodamy do tego jeszcze wiek dziecka – 1-2 lata to musimy wziąć pod uwagę, że takie maluchy, a nawet starsze nie rozumieją, że mama wyjechała i wróci za ileś tam dni.
Podsumowując – tego typu rozwiązanie jest bardzo, ale to bardzo trudnym doświadczeniem dla dziecka. Koniec karmienia piersią (mlekiem mamy) to dla dziecka strata, którą łatwiej będzie przeżyć i zaakceptować w towarzystwie ukochanej mamy. Pamiętajcie także o tym, by nie odstawiać dziecka od piersi / mleka w innych trudnych momentach typu przeprowadzka, narodziny kolejnego dziecka, długotrwała choroba czy pójście do żłobka / przedszkola. W miarę możliwości początek odstawienia nie powinien pokrywać się z sytuacjami potencjalnie stresującymi dla dziecka .
Wydawałoby się, że dzieciom karmionym pokarmem mamy łatwiej jest odstawić je od mleka. Niekiedy okazuje się jednak, że mleka mamy również nic nie może zastąpić.
3. Bądźcie blisko.
To, że odmawiasz dziecku piersi, nie oznacza, że nie możecie sobie pozwolić na inną formę bliskości. Przytulanki, buziaki, łaskotki, noszenie niech towarzyszą Wam jak najczęściej. Niech dziecko ma poczucie, że powolny koniec karmienia piersią nie oznacza braku bliskości z mamą. Bliskość, to wspólne zabawy, czytanie książek, itd. Jeżeli macie na to przestrzeń – spanie z dzieckiem. Prawdopodobnie znacie lub znajdziecie wiele innych sposobów na zaspokojenie potrzeby bliskości.
4. Bądź dostępna.
Gdy dziecko reaguje płaczem bądź przy nim, rozmawiaj, przytulaj. Pomóż mu przeżyć trudne dla niego chwile. W żadnym wypadku nie zostawiaj go samego, aby się „wypłakało”. I tak jak wspominałyśmy wcześniej – nie wyjeżdżaj w celu odstawienia. Doskonale wiemy, że koniec karmienia piersią może być trudnym doświadczeniem zarówno dla dziecka, jak i dla mamy. Żadne z nich nie powinno być w tym czasie osamotnione!
5. Wprowadź zastępcze rytuały.
Ten punkt mocno wiąże się z poprzednim. Pamiętajmy, że dziecko potrzebuje poczucia bezpieczeństwa i stabilizacji. Planując np. odstawienie wieczornych karmień, wprowadź wcześniej inną czynność, która z czasem zastąpi mleko mamy. Czytanie bajek, buziaki, masaż. Rolę zastępczą może też pełnić przytulanka, z którą dziecko będzie zawsze zasypiać.
6. Zadbaj o wsparcie bliskich.
Przekaż rodzinie, niani, osobom, które także opiekują się dzieckiem, w jaki sposób powinni reagować na emocje dziecka związane z odstawieniem, gdy nie ma Cię w pobliżu. Spróbujcie stosować podobne sposoby, mówić „jednym głosem”.
Bezcenne jest wsparcie partnera, który może pomóc np. podczas nocnych pobudek. Jeżeli jesteś mamą samodzielną pomyśl, kogo i w jaki sposób możesz zaangażować w ten proces. Może będą to dziadkowie? A może przyjaciółka albo ktoś inny z rodziny? Ktoś kogo dziecko lubi i czuje się przy nim bezpiecznie. Może warto poprosić o to, by któraś z takich osób towarzyszyła Wam przez ten czas?
7. Pozwól dziecku na smutek.
Może to zabrzmieć dziwnie, ale smutek dziecka w sytuacji odstawienia jest czymś naturalnym. Warto się na niego przygotować i zapewnić dziecku bezpieczną przestrzeń do jego przeżywania. Pamiętajcie, że do tej pory pierś mamy kojarzyła się z tym cudownym ukojeniem, ze spokojem… I nagle, pewnego dnia tej piersi nie ma, albo jest rzadziej niż do tej pory.
To oczywiste, że dziecko może mieć problem z akceptacją nowej sytuacji. Wczujmy się w nią i pozwólmy na przeżywanie emocji zarówno dziecku, jak i sobie. Nawet, jeśli są to trudne emocje. Niektóre mamy po wyciszeniu laktacji przeżywają stratę laktacyjną.
8. Rozmawiaj.
Może nam się wydawać, że młody człowiek nie zrozumie – to jednak tłumaczmy dziecku, co się dzieje, co się wydarzy. Mówcie mu, że je bardzo kochacie, natomiast mleka będzie coraz mniej. Historie o chorym cycusiu… No cóż jedne dzieci to przyjmą, inne niekoniecznie. Jeszcze inne dzieci mogą przestraszyć się i martwić o swoją mamę. Im bardziej autentyczne jesteście, tym lepiej dla waszej relacji.
Rozmawiajcie z dziećmi, ale rozmawiajcie z rodziną czy współpracownikami. Dlaczego? Bo dla wielu mam proces odstawienia od piersi, mimo iż wyczekany, bywa dość trudny. Mamy wiedzą, że kończy się jakiś etap, i często jest im smutno, bywają rozdrażnione. Mówienie o swoich emocjach, nawet w kontekście zakończenia karmienia piersią jest jak najbardziej OK, i zachęcamy do tego!
9. Obserwuj dziecko.
Zwróć uwagę, czy proces odstawienia nie wywołuje niepokojących reakcji jak trudności ze snem, agresja, lęk przed rozstaniem z mamą, ssanie kciuka. Jeżeli wystąpi któraś z nich, to może oznaczać, że dziecko nie jest jeszcze gotowe lub, że proces odstawienia warto nieco zwolnić.
10. Zadbaj o siebie.
Proces odstawienia bywa trudny także dla mamy. Postaraj się o wsparcie bliskich, znajdź grupy wsparcia, gdzie będziesz mogła porozmawiać (pkt. 8) z kobietami w podobnej sytuacji. Pozwól sobie również na przeżycie burzy emocjonalnej – to naturalne. Pamiętaj, że proces odstawienia dziecka od piersi, to stan przejściowy i kiedyś się zakończy.
Dekalog odstawienia
Mamy nadzieję, że dzięki naszym wskazówkom zebranym w dekalog będzie Wam choć trochę łatwiej w procesie odstawienia od piersi / mleka mamy. Jesteśmy dobrej myśli, iż świadomość na temat zakończenia karmienia piersią / mlekiem mamy oraz emocji temu towarzyszącym będzie wzrastać w polskim społeczeństwie z dnia na dzień. Jeśli podchodzicie do swoich dzieci z szacunkiem, to w ten sam sposób zakończycie Waszą mleczną przygodę, o ile taką decyzję podjęłyście. Bez względu na wiek dziecka.
Dekalog odstawienia powstał we współpracy z psycholożką Joanną Świercz, autorką książki dla dzieci “Żegnamy mleko mamy”. Książki, która “pomaga dziecku zrozumieć i zaakceptować proces odstawienia od piersi.”
🎧 Jeśli wolisz słuchać niż czytać podcast na ten temat znajdziesz tu.
📌 Podcasty dostępne są również na: Spotify, Google Podcasts i Apple Podcasty.
