Żelazo w ciąży podczas laktacji
Kontynuując temat suplementacji mam karmiących w trakcie ciąży nie sposób nie poświęcić oddzielnego artykułu poruszającego kwestię żelaza i jego przyjmowania z innych niż pożywienie źródeł. Oczywiście najlepiej i najzdrowiej jest dostarczać niezbędnych minerałów i witamin do organizmu wraz z codzienną, zbilansowaną dietą. Doskonale jednak wiemy, że w przypadku mam karmiących, które są w drugiej (lub kolejnej) ciąży, skrupulatne pilnowanie swoich posiłków jest mrzonką. Mama oczekująca kolejnego dziecka i produkująca mleko dla starszaka jest narażona na niedobory minerałów i witamin – w tym żelaza.
Ciąża – karmienie mlekiem mamy – żelazo
W okresie ciąży wzrasta zapotrzebowanie na żelazo. Niedobór żelaza w organizmie matki, może wpłynąć negatywnie na rozwój dziecka. Jeżeli wyniki badań krwi wskazują na konieczność otrzymywania żelaza w formie specjalnego suplementu, wiele kobiet może mieć wątpliwości czy jego przyjmowanie nie wpłynie na skład mleka. Zastanawiają się czy starsze dziecko kp lub kpi, nie otrzyma go zbyt wiele?
Warto od razu rozwiać te wątpliwości. Żelazo przyjmowanie w formie suplementów i w źródle pożywienia, nie wpływa na jego ilość w mleku. Dowodem na to jest fakt, że dzieci karmione piersią często wykazują naturalny niedobór żelaza. Jest to stan fizjologiczny (oczywiście niewielkie odchylenia poniżej normy). Z czasem rozszerzania diety, po 6 miesiącu, żelazo jest (powinno być) regularnie dostarczane wraz z pożywieniem. Najlepszym źródłem żelaza są rośliny zielone, strączkowe, żółtko jajka.
Suplementy żelaza są bezpieczne podczas karmienia piersią. W przypadku kobiet karmiących dzieci swoim mlekiem – ogólnie przyjęta i zalecana dzienna porcja żelaza wynosi 9 miligramów (mg). [2]
Czy niemowlęta otrzymują wystarczającą ilość żelaza w mleku matki?
Większość noworodków ma wystarczającą ilość żelaza w swoim ciele przez co najmniej pierwsze 4 miesiące życia. Zapasy te, jeszcze z czasów życia płodowego, szybko się wyczerpują. Przyczyną takiego stanu rzeczy jest to, że mleko matki zawiera w swoim składzie mało żelaza (0,35 mg/L żelaza). W I półroczu życia niemowlęta z mlekiem matki spożywają około 0,27 mg/dobę żelaza. Inaczej jest w przypadku karmienia dziecka formułą, która jest często wzbogacana o żelazo. Mimo tego, że formuła zawiera więcej żelaza niż mleko kobiece – mleko mamy jest nadal najlepszym i najzdrowszym pokarmem dla małego (i dużego dziecka). Ponadto żelazo pochodzące z formuły ma o wiele mniejszą przyswajalność. W zależności od źródeł wynosi ona tylko 4-12%.
Dlaczego poważna niedokrwistość występuje u dzieci karmionych mlekiem mamy rzadko?
- Urodzone o czasie, zdrowie niemowlęta posiadają w swoim organizmie pewny zapas żelaza. Pozwala on im na „przetrwanie” okresu do czasu rozszerzenia diety.
- Najlepiej wchłanianie jest żelazo zawarte w mleku mamy. Powodem może być występowanie w nim także witaminy C. Dzięki niej jest lepsze przyswajanie żelaza.
- Dzieci, które są karmione wyłącznie mlekiem mamy, mogą wykazywać także mniejszą utratę tego pierwiastka, w odróżnieniu od dzieci karmionych formułą. Może to wynikać z faktu, że formuła jest w stanie podrażniać delikatną florę jelitową i wyściółkę jelit. W pewnych przypadkach może to doprowadzać do niewielkiego krwawienia – utraty żelaza.
Zaskakująca mądrość natury
Według doktora Jacka Newmana, niska zawartość żelaza w mleku matki jest celowa i pożyteczna. Ma ona na celu zapewniać dziecku karmionemu naturalnie dodatkową ochronę przed infekcjami. Wiele różnych bakterii wymaga obecności żelaza, aby móc się rozmnażać. Żelazo zawarte w mleku matki posiada niezwykle wysoką wchłanialność. Wynosi ona nawet 50% i jest tym samym niedostępne dla szkodliwych bakterii. [4]
Podsumowanie
- Podczas ciąży można przyjmować suplementy diety zawierające żelazo.
- Karmienie dziecka piersią nie jest przeciwwskazaniem.
- Podaż żelaza z innych źródeł – w formie suplementów – nie ma bezpośredniego wpływu na jego poziom w mleku mamy.
- Żelazo jest niezwykle istotne podczas ciąży – wpływa na samopoczucie kobiety i rozwój dziecka.
Katarzyna Walczyk – mama karmiąca piersią (inaczej)
Źródła:
- „Diagnosis and Prevention of Iron Deficiency and Iron-Deficiency Anemia in Infants and Young Children (0–3 Years of Age)”, http://pediatrics.aappublications.org/
- „Iron and Your Health”, https://www.healthlinkbc.ca/
- „Iron and breastfeeding”, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/
- „The optimal duration of exclusive breastfeeding a systematic review”, http://www.who.int/nutrition/publications/
- „Iron Fortification of Infant Formulas”, http://pediatrics.aappublications.org
- Obrazek wyróżniający: zdjęcie z archiwum Fundacji „Mlekiem Mamy”.
