Ostropest plamisty w laktacji
Ostropest plamisty (Silybum marianum, ang. milk thistle) to roślina o wysokości do 1,5 metra, lekko pajęczynowata owłosiona, o łodydze wzniesionej, rozgałęzionej. Kwiaty są w kolorze purpurowym. Ostropest występuje w południowej Europie, na Kaukazie, w zachodniej Azji, północnej Afryce. Rośnie na przydrożach, polach, skalistych zboczach, śmietniskach. Kwitnie od maja do września – kwiaty są koloru różowo – fioletowego, łagodnie pachną. Roślina zawiera substancje takie jak: sylimarynę, a zwłaszcza izomery sylibininy, gorycze, flawonoidy (należą do grupy fitoestrogenów), olejki eteryczne.
Działanie lecznicze
W ziołolecznictwie wykorzystuje się jej owoce (nasiona) o słodkim smaku. Bardzo popularny jest wyciąg z owoców znany pod nazwą sylimaryna. Aby wzmocnić działanie sylimaryny do produkowanych środków dodaje się fosfolipidami (fitosomy, liposomy), dzięki którym zwiększa się wchłanianie tej substancji z przewodu pokarmowego.
W medycynie i homeopatii ma zastosowanie przy schorzeniach wątroby, takich jak żółtaczka, zapalenie wątroby, stłuszczenie wątroby. Takie wskazania podała też Komisja E niemieckiego Ministerstwa Zdrowia.
Działanie laktacyjne
Ostropest plamisty uznany jest za rzekomego galaktogoga i dodawany jest do mieszanek promowanych jako mlekopędne. Jednak badania kliniczne nie potwierdziły takiego działania tej rośliny.
Natomiast aktywność galaktogogu wykazało badanie oczyszczonego składnika ostropestu – sylimaryny. Potwierdziło to badanie przeprowadzone na zwierzętach. U loch, którym podawano sylimarynę 2 razy dziennie zaobserwowano wyższy poziom prolaktyny w surowicy krwi w stosunku do loch otrzymujących placebo. W badaniu przeprowadzonym na 50 matkach w szpitalu Peru zauważono wzrost mleka u grupy 25 matek, które spożywały sylimarynę w porównaniu do pozostałych matek przyjmujących placebo. W kolejnym badaniu, w którym uczestniczyły matki wcześniaków również dowiedziono laktogennych właściwości sylimaryny.
Stosowanie
Ostropest plamisty stosuje się w postaci naparów, sproszkowanych nasion, ekstraktu w tabletkach, kapsułkach oraz nalewek. Biały sok zalecany jest matkom karmiącym. Można także łączyć go z innymi ziołami. Zastosowanie kulinarne mają świeże liście, korzenie, młode pędy, nasiona.
Ryzyko laktacyjne
Bardzo niskie ryzyko karmienia piersią. Ostropest nie przenika do mleka matki lub w małych ilościach.
Uwagi
Należy przyjmować zioła z wiarygodnych źródeł.
Rośliny ziołowe zaleca się stosować z umiarem. Ostropest i sylimaryna stosowane w nadmiarze mogą wywołać biegunki, ból głowy, jak też reakcje skórne, a nawet zatrucie. Zalecane dawki to około 100-250 mg dziennie.
Ostropestu i sylimaryny powinni unikać pacjenci ze stwierdzoną alergią na rośliny z rodziny astrowatych, takich jak stokrotki, karczochy, ponieważ możliwa jest alergia krzyżowa.
Więcej o stosowaniu roślin leczniczych przeczytacie tu.
Źródła:
- “Rośliny lecznicze. Encyklopedia kieszonkowa”, Dieter Podlech.
- “Silybum marianum”, e-lactancia.
- “Milk Thistle”, Drugs and Lactation Database (LactMed), NCBI.
- “Silybum marianum (variegated thistle)”, CABI.
- “Matka karmiąca to skarb – czy go chronimy?”, materiały z IX Zjazdu CNoL, 2016.
- Obrazek wyróżniający: zdjęcie z pixabay.com
