Profilaktyka w rodzinie – jak dbać o zdrowie najmłodszych?

profilaktyka

Profilaktyka zdrowia w rodzinie jest niezbędna, aby zapewnić najmłodszym odpowiednie warunki do wzrostu i rozwoju. Oprócz regularnej aktywności fizycznej, istotne jest również wprowadzenie zdrowej diety, bogatej w owoce, warzywa oraz pełnoziarniste produkty, które dostarczą niezbędnych składników odżywczych. Rodzice powinni być wzorem do naśladowania, angażując się we wspólne robienie zakupów, gotowanie i spożywanie posiłków, co sprzyja budowaniu pozytywnych nawyków żywieniowych.

Ruch – co najmniej 60 minut dziennie

Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) zaleca, aby dzieci codziennie podejmowały aktywność fizyczną przez co najmniej 60 minut. W trosce o zdrowie najmłodszych warto promować aktywność fizyczną, która pomaga regulować poziom cukru we krwi, wspiera metabolizm i zapobiega nadwadze. Ważne jest również, aby edukować dzieci na temat zdrowego stylu życia, organizując zabawy i gry, które uczą ich o korzyściach płynących z aktywności fizycznej oraz zdrowego odżywiania. Zachęcaj zatem dziecko do codziennej aktywności. Spacery, jazda na rowerze, pływanie czy zabawy na świeżym powietrzu to doskonałe formy ruchu. Ogranicz dziecku czas spędzany przed ekranem. Wprowadź zasadę maksymalnie 1-2 godzin dziennie na rozrywkę cyfrową. Świadome podejście do diety oraz aktywności fizycznej to klucz do zdrowia zarówno dzieci, jak i dorosłych.

Regularne wizyty u lekarza i monitorowanie wagi oraz rozwoju dziecka są równie istotne, aby w porę zidentyfikować ewentualne problemy zdrowotne. Wspierając dzieci w dążeniu do zdrowego stylu życia, rodzice mogą skutecznie przeciwdziałać otyłości i promować ogólne zdrowie swoich pociech.

Zdrowa dieta na talerzu dziecka

Prawidłowe nawyki żywieniowe dzieci, jak i całej rodziny są niezbędne nie tylko do utrzymania prawidłowej masy ciała, ale też zadbania o zdrowie i dobre samopoczucie. Oto podstawowe zasady komponowania posiłków:

Warzywa i owoce

Produkty te powinny zajmować połowę talerza dziecka, z czego ¾ to warzywa, a ¼ owoce.

Produkty zbożowe

Zboża stanowią istotny element diety i powinny być składnikiem większości posiłków. Wybierz pełnoziarniste pieczywo, kasze i makarony zamiast białego pieczywa i innych podobnych produktów.

Nabiał

Mleko i przetwory mleczne są źródłem łatwo przyswajalnego wapnia, na które dzieci w okresie intensywnego wzrostu mają duże zapotrzebowanie. Dzieci w wieku przedszkolnym potrzebują 2-3 szklanek mleka lub jego przetworów dziennie, aby dostarczyć organizmowi odpowiednią ilość wapnia.

Białko

Mięso, ryby, jaja i rośliny strączkowe powinny pojawiać się w dwóch porcjach dziennie. Zaleca się ograniczenie spożycia czerwonego mięsa i przetworzonych produktów mięsnych do 1/2 kg tygodniowo. Zamiast mięsa podawaj dziecku ryby, nasiona roślin strączkowych i jaja.

Tłuszcze

Głównym źródłem energii są tłuszcze. Tłuszcze zwierzęce powinny być jednak spożywane w umiarkowanych ilościach. Postaraj się zastąpić je tłuszczami roślinnymi.

Woda

Dzieci w wieku przedszkolnym powinny wypijać co najmniej 1,25-1,6 litra wody dziennie.

Regularność

Eksperci zalecają, aby posiłki były regularne, najlepiej 4-5 w ciągu dnia, co pozwoli uniknąć podjadania pomiędzy posiłkami. Ważne jest również, aby ograniczyć dzieciom spożycie słodyczy, fast foodów i słodkich napojów.

Edukacja żywieniowa

Ważne jest, aby rodzice angażowali dzieci w edukację żywieniową, ucząc je świadomego wyboru produktów spożywczych poprzez wspólne analizowanie etykiet w czasie zakupów, gotowanie oraz prowadzenie rozmów na temat zdrowego odżywiania.

Kształtowanie zdrowych nawyków, takich jak: ograniczenie spożycia słodzonych napojów, słodyczy oraz wysoko przetworzonych produktów na rzecz świeżych owoców, warzyw i pełnowartościowych produktów zbożowych może znacząco poprawić zdrowie dzieci. Edukacja na temat zdrowego odżywiania oraz uświadamianie dzieci o skutkach nadmiaru cukru są kluczowe w walce z chorobami cywilizacyjnymi, co może przyczynić się do zdrowszej przyszłości.

Sen i higiena życia

Zapewnienie dzieciom odpowiedniej ilości snu, zgodnie z zaleceniami dla różnych grup wiekowych, jest kluczowe dla prawidłowego funkcjonowania organizmu i zapobiegania nadwadze. Dzieci w wieku przedszkolnym powinny mieć zapewnione 10-13 godzin snu. Natomiast dzieci w wieku szkolnym potrzebują 9-11 godzin snu.

Wsparcie emocjonalne

Ponadto istotne jest, aby unikać używania jedzenia jako nagrody lub kary oraz restrykcyjnych diet. Takie postepowanie rodziców może zaburzać zdrową relację dziecka z jedzeniem.

Rodzice powinni wspierać dzieci w podejmowaniu zdrowych wyborów, motywując je i tworząc pozytywne środowisko, w którym mogą rozwijać swoje nawyki żywieniowe i emocjonalne. Zmiany następują poprzez wsparcie, a nie krytykę postawy, czy wyglądu dziecka.

Wspólna odpowiedzialność

Profilaktyka otyłości to wspólna odpowiedzialność całej rodziny, która powinna angażować każdego domownika, aby dzieci mogły rozwijać się w zdrowym środowisku. W przypadku dzieci z nadwagą lub otyłością to właśnie rodzice odgrywają szczególną rolę w profilaktyce otyłości. Prawidłowa postawa rodziców bezpośrednio przekłada się na skuteczność procesu terapeutycznego. 

Kluczowe elementy kształtowania nawyków żywieniowych

Wprowadzenie zdrowych nawyków żywieniowych oraz regularnych aktywności fizycznych to kluczowe elementy, które pomagają w kształtowaniu właściwych postaw już od najmłodszych lat. Kształtowanie postaw jest możliwe poprzez własne odpowiednie zachowania, począwszy od wyboru sposobu wczesnego żywienia dziecka, czy rozszerzania diety.

Po drugie – niezbędna jest edukacja na temat zdrowego stylu życia, aby dzieci zrozumiały znaczenie tych wyborów. Wspólne gotowanie, aktywne spędzanie czasu oraz wzajemne wsparcie w dążeniu do celów zdrowotnych tworzy atmosferę, w której dzieci czują się akceptowane i zmotywowane.  W razie potrzeby konieczna jest modyfikacja stylu życia całej rodziny, a nie tylko dziecka. Zdrowy styl życia nie może być dla dziecka karą a świadomym wyborem.

Działajmy razem, aby nasze dzieci miały szansę na zdrowy i pełen energii start w dorosłe życie!

Źródła:

  1. Talerz zdrowego żywienia, Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej
  2. Piramida zdrowego żywienia i aktywności fizycznej dla dzieci i młodzieży, Instytut Żywności i Żywienia
  3. Piramida zdrowego żywienia i stylu życia dla dzieci i młodzieży, Instytut Żywności i Żywienia
  4. Powrót do źródła, czyli kilka słów o wodzie, Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej
  5. Otyłość dziecięca. Stanowisko Polskiego Towarzystwa Pediatrycznego, Polskiego Towarzystwa Otyłości Dziecięcej, Polskiego Towarzystwa Endokrynologii i Diabetologii Dziecięcej, Kolegium Lekarzy Rodzinnych w Polsce oraz Polskiego Towarzystwa Badań nad Otyłością. Zalecenia dla rodziców – Pediatria 1/2023

☝️ Odwiedź stronę Fundacji Mlekiem Mamy by dowiedzieć się więcej o projekcie Zdrowie z Mlekiem Mamy w roku 2025.

☝️ Natomiast na portalu Mlekiem Mamy oraz Zmodyfikowane dowiesz się, jak działać profilaktycznie w codziennym życiu rodziny.

☝️ Podsumowanie kampanii #zdrowiezmlekiemmamy 2025 pt. Zdrowy przedszkolak 👉 tu.

🍏 Kampania „Zdrowy przedszkolak” finansowana jest ze środków m.st. Warszawy w ramach zadania publicznego w zakresie ochrony i promocji zdrowia. 🍏

👉 Prosimy Cię o wypełnienie ankiety, która zajmie Ci tylko chwilę. Jest to dla nas ważne. WYPEŁNIAM!

Fundacja "Mlekiem Mamy" wspiera w karmieniu naturalnym. Jeżeli karmienie piersią okazuje się niemożliwe, pokazujemy, że można karmić piersią inaczej (KPI), tj. odciągniętym mlekiem i podawać je w inny sposób. Edukujemy w zakresie tzw. świadomego rodzicielstwa i zdrowego stylu życia już od pierwszych chwil dziecka. Prowadzimy również działalność odpłatną w zakresie wsparcia okołoporodowego.