Pierwszy miesiąc życia dziecka
Pierwszy miesiąc życia dziecka jest przede wszystkim okresem przystosowawczym do życia w nowym, pozamacicznym środowisku. Dziecko musi przystosować się do zmian temperatury, nowego sposobu oddychania, przyjmowania pokarmu i wydalania produktów przemiany materii.
Wymiary noworodka donoszonego:
- Masa ciała: 2500-3500g;
- Długość ciała: 50-52 cm;
- Obwód głowy: 34-35 cm;
- Obwód klatki piersiowej: 32-33 cm.
Cechy noworodka:
-
- Długi tułów, krótkie kończyny;
-
- Duża głowa – ¼ długości ciała;
-
- Przewaga mózgoczaszki na twarzoczaszką;
-
- Okrągła klatka piersiowa;
-
- Ciemiączko przednie (zarasta ok. 18. m.ż.);
- Ciemiączko małe – zarasta w pierwszym kwartale życia.
Ogólne ułożenie zgięciowe jest spowodowane przewagą mięśni zginaczy nad prostownikami. Od palców u rąk, aż po palce u nóg wszystkie kończyny są zgięte w stawach. Głowa jest ułożona asymetrycznie, najczęściej zwrócona na bok. Ułożenie to jest podobne do ułożenia płodowego.
Noworodek nie potrafi utrzymać prosto głowy, gdyż mięśnie szyi są jeszcze zbyt słabe. Także drogi nerwowe odpowiedzialne za koordynację prostego utrzymania głowy są jeszcze niedojrzałe. Po kilku tygodniach dziecko potrafi już skierować twarz do przodu i utrzymać taką pozycję głowy przez ponad 10 s.
Dziecko nawiązuje swój pierwszy kontakt z otoczeniem przez skórę. To właśnie tą drogą odbiera pierwsze ważne wrażenia: ciepło i zimno, miękkość, twardość. Kontakt przez skórę jest szczególnie intensywny podczas karmienia piersią, kiedy twarz dziecka zwrócona jest bezpośrednio do ciała matki i nawiązuje się między nimi kontakt wzrokowy. W ten sposób niemowlę odbiera pierwsze podstawowe doświadczenia z kontaktów z innymi ludźmi.
Zdrowy noworodek głośno krzyczy w reakcji na wszelkie nieprzyjemne uczucia i początkowo nie da się tego zróżnicować, jednak to właśnie krzyk rozpoczyna późniejszy prawidłowy rozwój mowy. W krzyku dziecka można już po kilku tygodniach zauważyć pewne zróżnicowanie. Głód i ból wywołują nagły, nieustający krzyk, a zmęczenie – krzyk łagodny.
Charakterystyczne cechy motoryki noworodka
- Nieporadność ruchowa będąca jednocześnie wielkim potencjałem i szansą na wszechstronny rozwój motoryczny.
- Uogólnione reakcje ruchowe – na pobudzenie jednej części ciała reaguje cały organizm, zwiększone napięcie mięśniowe.
- Obecność wrodzonych odruchów bezwarunkowych, instynktownych, które można podzielić na trzy grupy:
- Niezbędne do życia: ssanie, oddychanie, połykanie, kichanie, odruchy obronne (np. odruch spojówkowy).
- Dające początek rozwojowi odruchów warunkowych i innych czynności ruchowych: zaciskanie dłoni przy jej podrażnieniu, chód automatyczny,
- Atawistyczne, zanikające po kilku tygodniach lub miesiącach: odruch pływania, odruch Moro, Babińskiego.
Konsultacja:
Mgr Iwona Marcinkowska – fizjoterapeuta, Terapeuta metody NDT-Bobath Basic, NDT-Bobath Baby, PNF, Kinesjotapingu, masażu Shantala, Ruchu rozwijającego Weroniki Scherborne, hipoteriapii, Wrocław
MR
Źródła:
- „Znaczenie właściwej pielęgnacji noworodka i niemowlęcia w aspekcie prawidłowego rozwoju psychomotorycznego”, praca dyplomowa, autor Małgorzata Penińska, promotor Monika Przestrzelska.
- „Pediatria i pielęgniarstwo pediatryczne”, Mary E. Muscari
- „Położnictwo i ginekologia: podręcznik dla medycznych studiów zawodowych położnych”, Tadeusz Pisarski
- Obrazek wyróżniający: zdjęcie z archiwum prywatnego.
🎧 Jeśli wolisz słuchać niż czytać podcast na ten temat znajdziesz tu.
📌 Podcasty dostępne są również na: Spotify, Google Podcasts i Apple Podcasty.