Karmienie piersią (inaczej) w sytuacjach szczególnych

Oprócz problemów w karmieniu piersią występujących po stronie dziecka i matki możemy spotkać się z sytuacjami szczególnymi wymagającymi wykorzystania laktatora, jako narzędzia do karmienia piersią albo dodatkowego odciągnięcia mleka przez matki karmiące piersią.

Sytuacje szczególne

Adopcja

Jeszcze do niedawna nie mówiło się o karmieniu piersią w przypadku adopcji. Obecnie coraz częściej na świecie zdarzają się przypadki, gdy matka adopcyjna wywołuje laktację, aby karmić w ten sposób dziecko adopcyjne. Karmienie piersią pomaga w nawiązaniu więzi między nimi. Niezbędne jest w takiej sytuacji użycie laktatora do wystymulowania u matki laktacji.

Badania naukowe – udział

Rozwój banków mleka kobiecego na świecie jest możliwy między innymi dzięki badaniom prowadzonym nad mlekiem kobiecym. W Polsce również przeprowadza się coraz więcej takich badań i matki karmiące mieszkające w pobliżu banków mogą wziąć w nich udział, np. tu. Zazwyczaj w zamian za oddanie do badań ściągniętego mleka otrzymuje się wyniki podstawowych badań składu mleka.

Biżuteria z mleka kobiecego

Mleko kobiece wykorzystywane jest do różnych celów. Ostatnio dużą popularność zdobyła biżuteria wykonana z wykorzystaniem odciągniętego mleka. Matki zamawiają taką biżuterię dla siebie lub dla swoich dzieci na pamiątkę mlecznej drogi z początków macierzyństwa.

Honorowe dawstwo mleka kobiecego

Banki mleka kobiecego funkcjonują dzięki honorowemu dawstwu pokarmu kobiecego. Coraz więcej matek decyduje się na dzielenie swoim mlekiem. Dawczyniami zostają między innymi kobiety, które mają nadmiar mleka, którym bliska jest idea honorowego dawstwa lub chcą się odwdzięczyć za dar, który same otrzymały dla swoich dzieci (matki wcześniaków). W Polsce prawdopodobnie nie mogą zostać dawczyniami matki, które straciły dziecko a mają pokarm. Każdy przypadek rozpatrywany jest indywidualnie w danym banku.

Karmienie w tandemie

Niektóre matki decydują się na tzw. karmienie w tandemie rodzeństwa w różnym wieku albo karmiąc niemowlę decydują się odciągać pokarm dla starszego dziecka. Niektóre z mam KPI odciągają większe ilości pokarmu, aby podawać go również starszemu dziecku. Maluchy otrzymują mleko mamy stale lub w okresie choroby.

Kolejna ciąża

Czasami matki karmiące będące w kolejnej ciąży odciągają mleko w początkowym jej okresie, aby zgromadzić na wszelki wypadek (zmiana smaku pokarmu, ewentualny spadek laktacji) zapas dla malucha. Niekiedy kobiety ciężarne odciągają (zazwyczaj ręcznie) pojawiającą się pod koniec ciąży siarę, która może być bardzo przydatna szczególnie w przypadku ciąży zagrożonej przedwczesnym porodem.

Kosmetyki z mleka

Mleko kobiece znajduje również zastosowanie w domowej produkcji kosmetyków oraz do higieny ciała.

Mleko do celów spożywczych

Matki, które nie chcą używać mleka krowiego wykorzystują swój pokarm do domowych wyrobów takich jak jogurty, sery, wypieki, albo jako dodatek do zup, a nawet kawy.

Mleko jako lek

Mleko kobiece ma również zastosowanie lecznicze, między innymi do zakraplania uszu, oczu, czy do spożywania przez osoby z chorobą nowotworową.

Odciąganie mleka na zapas

Odciąganie mleka w szczególnych sytuacjach, kiedy istnieje konieczność zgromadzenia porcji mleka do nakarmienia dziecka lub zapasów (np. karmienie przez sondę, dokarmianie niemowląt karmionych piersią).

Odciąganie mleka po stracie

Zazwyczaj w przypadku poronienia stosowane jest farmakologiczne wyciszenie laktacji. Niektóre kobiety nie chcąc przyjmować leków hormonalnych muszą zahamować laktację odciągając pokarm w odpowiedni sposób. Kiedy dochodzi do nagłej straty dziecka karmionego mlekiem mamy również istnieje potrzeba odciągania pokarmu stopniowo wyciszając laktację.

Relaktacja

Relaktacja to powrót do karmienia piersią po wcześniejszym jej zakończeniu (farmakologicznym lub samoistnym). Praca z laktatorem (stymulacja laktacji) jest konieczna, aby osiągnąć cel.

Rozłąka mamy i dziecka

Kiedy mama musi pozostać w szpitalu, a zdrowe dziecko zostaje wypisane do domu. Kiedy mama rodzi dwoje dzieci, a jedno z nich musi pozostać w szpitalu. Kiedy noworodek jest hospitalizowany w jednym szpitalu, a mama w innym. W takich sytuacjach konieczne jest odciąganie mleka, aby zapewnić dziecku pokarm i by nie doszło do problemów z piersiami.

Świadomy wybór matki

Są takie mamy, które świadomie decydują się na KPI. Dokonują takiego wyboru nie dlatego, że okoliczności zdrowotne, czy okołoporodowe do tego doprowadziły, ale karmienie odciągniętym pokarmem jest według nich najlepszym dla nich rozwiązaniem. Zazwyczaj mają wiedzę na temat karmienia piersią inaczej i sięgają po laktator niekiedy od razu po porodzie. Twierdzą, że gdyby nie możliwość karmienia w ten sposób – podawałyby dziecku sztuczne mleko.

Wcześniactwo

Poród przedwczesny jest szczególną sytuacją, gdyż w przypadku dzieci z wagą poniżej 1 kilograma karmienie piersią jest niemożliwe. Dzieci karmione są mlekiem mamy początkowo przez sondę, następnie butelką i następuje powolne przejście na karmienie piersią. Bezpośrednio po porodzie konieczne jest zaopatrzenie się w profesjonalny laktator, aby stymulować laktację, a następnie ją utrzymać, aby karmić dziecko naturalnie.

Wieloraczki

W przypadku porodu więcej dzieci niż dwójki jest duże prawdopodobieństwo, że mogą być problemy z karmieniem piersią. Ciąże takie są zazwyczaj zagrożone przedwczesnym porodem. Zdarza się, że początkowo wszystkie dzieci są karmione w inny sposób, a czasami jedno dziecko jest karmione piersią, a dla drugiego i kolejnych – matka odciąga pokarm i karmi je w inny sposób. Dzieje się tak w przypadku wcześniaków, kiedy słabsze dziecko nie potrafi ssać piersi lub jest chore, albo następuje rozłąka z matką i dziećmi (słabsze zostają w szpitalu, zdrowe są wypisane do domu).

Konsultacja: Małgorzata Szmygin CDL, CEO Szkoła Rodzenia „Nowe Życie” Szczecin.

Obrazek wyróżniający: zdjęcie z archiwum Fundacji “Mlekiem Mamy”.

Fundatorka i Prezeska Fundacji “Mlekiem Mamy”, doula (Stowarzyszenie “Doula w Polsce”), Promotorka Karmienia Piersią Centrum Nauki o Laktacji (CNoL), doradczyni noszenia dzieci w chustach i nosidłach miękkich (Akademii Noszenia Dzieci). Na co dzień – żona, mama, społeczniczka, którą można spotkać i otrzymać bezpośrednie wsparcie w Warszawie – Wesołej. Kontakt: fundacja@mlekiemmamy.org Telefon: 536 292 700