Obrzęk piersi i zastój pokarmu
Bolesny obrzęk piersi to stan patologiczny gruczołu piersiowego charakteryzujący się bolesnym obrzmieniem piersi i zaburzeniami wypływu pokarmu. Dotyczy zazwyczaj obu piersi, występuje w 2. – 10. dobie po porodzie, występuje obustronnie, towarzyszy ucieplenie piersi, tkliwość, w badaniu palpacyjnym piersi są twarde. Temperatura niekiedy jest podwyższona do 38,5 stopni Celsjusza.
Bolesny obrzęk piersi jest zawsze konsekwencją błędu w postępowaniu. Najczęściej do obrzęku prowadzi niedostateczne opróżnianie piersi w wyniku nieprawidłowej techniki karmienia, ograniczenia częstości karmień, stosowanie smoczka, ograniczenie czasu karmienia.
Studium przypadku:
Do położnej rodzinnej zgłasza się pacjentka w 10. dobie po porodzie. Zgłasza ból piersi. Podczas wizyty położna dokonuje oceny piersi: piersi są powiększone, gorące, napięte i bolesne przy badaniu palpacyjnym. Temperatura wynosi 38 stopni C. Objawów ogólnych nie stwierdza się. Pacjentka karmi tylko w pozycji klasycznej.
Rozpoznanie: obrzęk piersi.
Zalecenia:
- Pierś musi być opróżniana. Należy poprawić technikę karmienia. Pokazano pacjentce pozycję spod pachy. Należy karmić naprzemiennie w różnych pozycjach.
- Podczas karmienia należy przyjąć wygodną pozycję z podparciem pleców i nóg , aby ułatwić wypływ pokarmu.
- Przed podaniem piersi należy zmiękczyć otoczkę poprzez odciąganie ręcznie pokarmu (do 10 ml).
- Należy karmić minimum 8 razy na dobę, przerwy nie mogą być dłuższe niż 2,5 godziny.
- Jeżeli między karmieniami gdy dziecko śpi piersi są obrzmiałe i przepełnione należy odciągać ręcznie pokarm około 30 minut.
- W celu ułatwienia wypływu pokarmu położyć ciepły okład na pierś (wykorzystać termofor, poduszkę elektryczną lub ciepłą pieluszkę).
- W czasie karmienia stosować delikatne rytmiczne „głaskanie piersi” w kierunku brodawki z bardzo subtelnym uciskiem w czasie pomiędzy wypływem mleka.
- Po karmieniu zastosować zimny okład na 20 minut by zmniejszyć przekrwienie i obrzęk.
Magdalena Słoma, CDL, Białystok
Bibliografia:
- Rozporządzenie Ministra z dnia 20 września 2012 w sprawie standardów postępowania medycznego przy udzielaniu świadczeń zdrowotnych z zakresu opieki okołoporodowej sprawowanej nad kobietą w okresie fizjologicznej ciąży, fizjologicznego porodu, połogu oraz opieki nad noworodkiem (Dz.U., Nr 187 z dn. 7.10.2010 poz. 1259, 2012).
- „Warto Karmić piersią – I co dalej?”, Magdalena Nehring-Gugulska.
- „Karmienie piersią w teorii i plastyce” pod red. M. Nehring- Gugulskiej i wsp.
- Obrazek wyróżniający: zdjęcie z archiwum Fundacji “Mlekiem Mamy”.