Szałwia w laktacji

Szałwia (Salvia officinalis L., ang. sage) jest rośliną uprawną. Pochodzi z rejonu Morza Śródziemnego i można ją hodować w ogródkach domowych oraz działkowych. Ma specyficzny korzenny smak i balsamiczny zapach. Ma zastosowanie lecznicze, kulinarne i kosmetyczne. Do celów leczniczych wykorzystuje się liście oraz ziele.

Działanie lecznicze

W jej liściach są znaczne ilości olejku eterycznego, którego głównym składnikiem są tujon, cyneol, kamfora, bornel, pinen. Ponadto szałwia zawiera taniny i flawonoidy, a także garbniki i gorycze, kwasy organiczne, karoten i związki żywicowe oraz witaminy (A, C, z grupy B) i minerały (m.in. wapń, magnez, potas, sód, cynk, żelazo).

Wewnętrznie: Wykazuje m.in. działanie hamujące laktację, dezynfekujące, przeciwzapalne, wykrztuśne, rozkurczowe, ściągające, wzmacniające żołądek oraz zmniejszające przekrwienie błon śluzowych i skóry, zmniejsza potliwość, działa  przeciwnowotworowo oraz sprzyja zapłodnieniu.

Zewnętrznie: Działa ściągająco, przyspiesza gojenie blizn oraz wzmacnia skórę.

Szałwia uznawana była w Polsce za uniwersalny lek. Powstało nawet przysłowie, że “śmierć tego nie ubodzie, u kogo szałwia w ogrodzie”. Jednakże wiele z powyższych właściwości nie jest potwierdzona badaniami, a jedynie opiera się na wierzeniach ludowych.

Stosowanie

Wewnętrznie (dawki):

1 łyżeczkę szałwii zalewamy szklanką wrzątku, zaparzamy 10-15 minut i pijemy napar 2-6 razy dziennie przez 1-3 dni. Jeśli napar z szałwii stosuje się w ilości 1/2 szklanki 3 razy dziennie, wówczas należy go pić przez dłuższy czas. Można również zaparzyć gotową saszetkę zalewając wrzątkiem, odczekać kilka minut i pić 2-3 razy dziennie. Czas, kiedy pojawiają się efekty stosowania herbatek ziołowych bywa różny dla każdej mamy – zwykle zajmuje od kilku dni do tygodnia. Z uwagi na zawartość neurotoksycznych tujonów szałwia powinna być stosowana krótkotrwale.

Zewnętrznie:

Szałwia zastosowana miejscowo w postaci okładów ma korzystne działanie w przypadku poranionych brodawek. Skraca czas leczenia, działa ściągająco i antyseptycznie (słabo). Okłady: torebka lub łyżka szałwii na pól szklanki wrzącej wody.

Ryzyko laktacyjne

Niskie ryzyko stosowania.

Uwagi

Nie należy przekraczać podanej dawki oraz pić szałwii w nadmiarze, gdyż tujony i kamfory zawarte w szałwii są neurotoksyczne i mogą wywoływać drgawki. Pijąc szałwię zawsze należy obserwować reakcję organizmu. Umiarkowane spożycie jest pozbawione toksyczności. Szałwia używana w celach kulinarnych w zwyczajowych ilościach nie stanowi zagrożenia dla zdrowia.

Z uwagi na właściwości szałwii picie jej w okresie laktacji w większych dawkach zalecane jest tylko w sytuacji zaprzestania karmienia mlekiem z piersi. W wyjątkowych sytuacjach może być również stosowana przy nadmiernym wypływie mleka z piersi.

Katarzyna Szmurło – Doula Stowarzyszenia „Doula w Polsce”, Promotor Karmienia Piersią CNoL.

Źródła:

1. “Apteka Natury”, Jadwiga Górnicka.
2. “Karmienie piersią w teorii i praktyce” pod red. Magdaleny Nehring – Gugulskiej, Moniki Żukowskiej – Rubik, Agnieszki Pietkiewicz.
3. „Zioła i ich stosowanie” Barbara Kuźnicka, Maria Dziak.
4. „Too much milk: Sage and other herbs for decreasing milk supply”, kellymom.com
5. „Sage – Breastfeeding risk”, www.e-lactancia.org
6. Obrazek wyróżniający: zdjęcie z archiwum Fundacji „Mlekiem Mamy”.