Skoro mleko mamy to sama woda, to skąd się bierze w nim śmietanka?

Mleko mamy to sama woda, czy jednak śmietanka? Mamy karmiące naturalnie bardzo często słyszą, że ich mleko po 3., 6. miesiącach, czy po roku to już sama woda. Kiedy niemowlę płacze to pewną przyczyną w mniemaniu wielu osób jest niedobre mleko matki. Zazwyczaj – mało wartościowe.

Właściwości mleka mamy

Mleko matki jest mieszaniną różnych substancji, w tym oczywiście wody w około 87% oraz węglowodanów, tłuszczy, białek, witamin, składników mineralnych i mikroelementów, enzymów, i innych. Wartości składników są zbliżone, jednak każda z mam produkuje inne mleko, odpowiednie dla swojego dziecka. Skład mleka zmienia się też w czasie i zależy od wielu czynników, w tym wieku dziecka.

Pokarm kobiecy jest żywą tkanką i jest wrażliwy między innymi na zmiany temperatury, działanie światła, czy czas przechowywania.

Zmiany zachodzące w mleku – rozwarstwienie

Zarówno mamy KPI, jak i te, które odciągają mleko okazjonalnie i przechowują je “na potem” mogą zauważyć rozwarstwienie się ściągniętego mleka. Obawiają się wówczas, że takie “dziwne” mleko nie nadaje się do spożycia, bo jest zepsute. 

Mleko, to substancje o cząsteczkach mniej lub bardziej rozbudowanych, które unoszą się w całej jego objętości. Każdy ruch naczynia powoduje mieszanie się tych substancji. Jeśli na pewien czas odstawimy naczynie z mlekiem, wówczas substancje przestają się mieszać. Dzieje się tak, ponieważ mleko jest mieszaniną wielu składników o różnych właściwościach fizycznych i chemicznych. Dlatego właśnie podczas przechowywania dochodzi do separacji cząsteczek i mleko często ulega rozwarstwieniu. 

Ale chcemy Was uspokoić – nie należy się tym martwić. Tak dzieje się z wieloma innymi płynami. 

Na to, jak szybko dojdzie do rozwarstwienia oraz jakiej grubości będą powstałe warstwy wpływają czynniki takie jak: okres laktacji, pora dnia, indywidualne cechy kobiety czy środowisko, w którym żyje (warunki geoklimatyczne) i inne. 

Skąd się bierze śmietanka w mleku mamy?

Podczas przechowywania odciągniętego mleka kobiecego zawarty w nim tłuszcz unosi się do góry, albo osadza na ściankach (mrożone mleko), natomiast woda pozostaje w dolnej części pojemnika. 

Jeśli na pewien czas odstawimy naczynie, to na powierzchni pojawi się ta gęsta warstwa, nazywana “śmietanką”.

Czy śmietanka świadczy o kaloryczności mleka matki?

Warstwa “śmietanki” na powierzchni mleka może być różnej grubości. Niektórzy uważają, że jej grubość świadczy o kaloryczności pokarmu matki. Nie jest to jednak prawda. Różnica w wyglądzie mleka jest czymś naturalnym i cienka warstwa nie świadczy o tym, że mleko jest “zbyt wodniste.”

W skład “śmietanki” wchodzą przede wszystkim tłuszcze i białka. Jednak o wartości energetycznej decyduje nie tylko tłuszcz, ale i węglowodany. Inny skład ma mleko dla wcześniaka, inny dla niemowlaka w I , czy II półroczu, a jeszcze inny dla dziecka po 1 roku życia. I inne składniki wpływają na jego kaloryczność w danym okresie. Skład mleka zależny jest również od pory dnia, czy płci dziecka.

Co więcej, szybkość oddzielania się “śmietanki” i jej grubość też nie jest stała. Zależy od wielu czynników, jak między innymi pora dnia, temperatura i czas przechowywania pokarmu. Dlatego wnioskowanie przez matki o kaloryczności mleka na podstawie grubości warstwy “śmietanki” w jednej porcji mleka jest sporym błędem. Nie wolno deprecjonować wartości własnego mleka. Tym bardziej, że pokarm jest indywidualny dla każdej kobiety i każda z nich produkuje mleko dopasowane do potrzeb jej dziecka.

Zawartość mleka w tłuszczu jest badana do celów medycznych np. przy pomocy specjalistycznej aparatury – creamatokrytu.

Jak postępować z rozwarstwionym mlekiem?

Jeśli mleko ulega rozwarstwieniu, należy je zamieszać w zamkniętym pojemniku i postępować standardowo. Jeżeli mimo to tłuszcz nie wymiesza się z mlekiem można ogrzać pojemnik polewając go ciepłą wodą dopóki tłuszcz nie rozpuści się i nie połączy z resztą mleka. Pozwoli to uniknąć strat tłuszczu w porcji pokarmu dla dziecka (najczęściej przechowywanej w woreczku).

A jednak zepsute!

W jednym przypadku rozwarstwione mleko może być faktycznie zepsute. Wówczas jego konsystencja jest raczej mętna, a smak i zapach są kwaśne. Dzieje się tak jeśli mleko jest przechowywane za długo, w nieodpowiedniej temperaturze.