Krwawnik w laktacji
Krwawnik pospolity, stolit, tysiąclist, renisz (Achillea millefolium, ) jest rośliną trwałą o wysokości do ok. 60 centymetrów, owłosioną, może mieć postać krzewinki. Łodygę ma wzniesiona, rozgałęzioną dopiero przy kwiatostanie. Liście są wąskolancetowate, 2-3 krotnie pierzaste. Koszyczki kwiatowe są zebrane w płaskie baldachokształtne kwiatostany. Kwiaty są brzeżne, po 4, 6 z szerokojajowym 3 ząbkowym języczkiem, koloru białego. Okres kwitnienia przypada od czerwca do października. Owoce są długości ok. 1,8-2 milimetry, na brzegach z boku krótko oskrzydlone, bez puchu kielichowego. Rozrasta się poprzez kłącza. Krwawnik występuje głównie w Europie, północnej Azji oraz w Ameryce Północnej, Australii, Nowej Zelandii. W Polsce jest pospolity na całym terenie kraju. Siedliskiem są żyzne łąki, pastwiska, nieużytki, nasypy torów kolejowych, wzdłuż dróg. Na polach uprawnych krwawnik jest traktowany jako chwast.
W składzie rośliny znajdują się substancje takie jak: olejki eteryczne (przede wszystkim cyneol i chamazulen), garbniki, flawonoidy, gorycze (gorzki glikozyd achilleina), sole mineralne (najwięcej jest związków magnezu). Surowcem są młode liście (gorzkawo – słony, korzenny aromat), wierzchołki pędów i kwiatostany. Młode listki wzmacniają organizm i wpływają na poprawę przemiany materii. Dobrze komponują się z rzeżuchą, szpinakiem, natka pietruszki, zielonym koperkiem, listkami melisy. Mogą stanowić dodatek do potraw z jaj, sera żółtego, majonezu, sosów, gęstych zup. Ulistnione wierzchołki pędów (zanim zakwitną) można gotować i podawać jak jarzynę. Świeże kwiaty można dodawać do sałatek warzywnych.
Działanie lecznicze
Krwawnik ma działanie antyseptyczne i przeciwzapalne (kwiaty: przeciwzapalne, przeciwskurczowe, bakteriostatyczne; ziele: przeciwkrwotoczne, rozkurczowe, przeciwzapalne, żołądkowe). Achilleina pomaga w hamowaniu krwawienia wewnętrznego i zewnętrznego. Krwawnik zwiększa aktywność mięśni macicy. Ziele normalizuje przeciwstawne warunki: pomaga wywołać krwawienie miesiączkowe, ale jednocześnie ma właściwości redukujące obfite miesiączki.
Roślina jest stosowana w medycynie oraz w warunkach domowych przy braku apetytu, zaburzeniach trawienia (np. wzdęcia, przewlekłe zaparcia), schorzeniach wątroby i dróg żółciowych. Przeciwdziała powstawaniu kamieni nerkowych. Gorzkie substancje zwiększają wydzielanie soków żołądkowych (zwiększają łaknienie).
W homeopatii ma zastosowanie przy krwawieniach wewnętrznych np. krwawienia w przewodzie pokarmowym, z dróg oddechowych i płuc, z żylaków odbytu.
Krwawnik ma właściwości podobne do rumianku, więc może być stosowany w zapaleniach jamy ustnej, gardła, narządów rodnych, upławach.
Zewnętrznie: otarcia naskórka, drobne skaleczenia, pękanie skóry, oparzenia.
Działanie laktacyjne
Krwawnik ma działanie hamujące laktację.
Stosowanie
Napar: 2 łyżeczki ziół zalać szklanką wrzątku, pozostawić na 10-15 minut do naciągnięcia. Pić 2-3 filiżanki dziennie. Napar można też stosować do przemywania ran, do okładów, kompresów, albo jako dodatek do kąpieli.
Odwar: 1 łyżkę suchego ziela zalać 1 szkl. wody i gotować 3-5 minut.
Sok: uzyskać np. przy pomocy sokowirówki. Można pić z mlekiem lub miodem 1 łyżce soku 30 minut przed posiłkiem w celu pobudzenia łaknienia.
Nalewka: 20 kropli 3 razy dziennie.
Krwawnik można łączyć z miętą i rumiankiem.
Ryzyko laktacyjne
Duże. W czasie karmienia piersią może być stosowany w bardzo małych ilościach, pod opieką lekarza.
Uwaga!
Ziele należy przechowywać chroniąc od światła. Kwiaty krwawnika mają silniejsze działanie niż ziele. Krwawnik może wywołać uczulenie. Stosowany w nadmiernych ilościach może działać toksycznie. Objawy zatrucia: bóle głowy i oszołomienie.
Nie stosować w czasie ciąży.
Źródła:
- “Rośliny lecznicze. Encyklopedia kieszonkowa”, Dieter Podlech.
- “Atlas ziół”, Aleksander Halarewicz.
- “Zioła i ich stosowanie”, Barbara Kuźnicka, Maria Dziak.
- Apteczka ziołowa”, Leszek Marek Krześniak.
- “Yarrow: Ancient Fertility Herb in Your Backyard”, www.natural-fertility-info.com/
- Obrazek wyróżniający: zdjęcie z archiwum Fundacji “Mlekiem Mamy”.
