Sposoby na kolkę – kontrowersje
Kolka to nic innego jak złe samopoczucie dziecka, być może odczuwającego skurczowy ból brzuszka. Niemowlę dużo płacze, a rodzice szukają sposobów, aby ulżyć mu w cierpieniu.
Wybrałam tu dość powszechne zalecenia lekarzy lub porady innych matek, o których słyszałam. Wydaje się, że praktyki te raczej nie są pomocne, ale często matki wierzą w ich moc, uspokajają się wewnętrznie i działa efekt placebo (dziecko przestaje płakać). Jak możecie przeczytać w tym artykule kolka sama w sobie nie jest chorobą i w związku z tym nie wymaga leczenia.
Herbatki ziołowe
Popularnym sposobem, który miałby pomóc dziecku z problemem kolki jest pojenie herbatkami ziołowymi – głównie koperkiem.
Jednak niemowlęta do momentu ukończenia 6 miesiąca życia powinny być karmione wyłącznie mlekiem (matki, modyfikowanym). Co więcej – powszechnie stosowany koper włoski zawiera anetol – olejek eteryczny, który ma działanie neurotoksyczne oraz może wywołać alergię krzyżową u dziecka.
Kropelki
Niestety nie ma jednoznacznych dowodów na to, że jakiekolwiek krople łagodzą objawy kolki. Przeprowadzone badania farmakologiczne nie potwierdziły skuteczności kropli zawierających m.in. popularną substancję czynną symetykon (lek stosowany w celu zmniejszenia nadmiaru gazów zgromadzonych w jelitach). [1] Niektóre badania pokazały, że leki zawierające zioła (koper, melisa, rumianek) działają na niemowlęta relaksująco zmniejszając skurcze i bóle w jelitach, a tym samym skracają czas płaczu dziecka. [2] Więcej o jednym z bardzo poszukiwanych przez rodziców leków na kolkę, choć nieskutecznym, przeczytać możecie na blogu farmaceutycznym [klik].
Nauka samodzielnego spania
Kiedy dziecko płacze, jest marudne, to rodzice zazwyczaj biorą je na ręce, przytulają. Po wyciszeniu, odkładają, a ono znowu zaczyna płakać. Czasami w takiej sytuacji można usłyszeć od innych osób, że dziecko płacze, bo zostało przyzwyczajone do noszenia na rękach, bo wymusza i pouczają, aby nauczyć niemowlę samodzielnego leżenia / spania. Samodzielność dziecka miałaby spowodować ustąpienie płaczu. Ciekawostką jest, że dzieci urodzone w kulturach, gdzie maluchy są praktycznie przez cały czas na rękach opiekunów, którzy mogą od razu reagować na sygnały dzieci – płaczą mniej lub szybciej się uspokajają niż niemowlęta odkładane do łóżeczka.
Przejście z karmienia naturalnego na sztuczne
Zdarza się, że po objawach opisywanych przez matkę lekarze stwierdzają u dziecka alergię (pokarm matki, białko mleka krowiego, laktoza, itd.) i zalecają przejście na karmienie sztuczne. Niekiedy matki same podejmują taką decyzję upatrując przyczyny płaczu dziecka w swoim pokarmie. Dochodzą do wniosku, że ich pokarm jest niewłaściwy (za chudy, za tłusty), albo wręcz szkodzi dziecku. Efekt: laktacja zanika, a niemowlę jest karmione sztucznym pokarmem, zamiast mlekiem kobiecym. Tymczasem mleko matki ma dużą wartość, szczególnie dla dzieci z chorobą alergii.
Termometry, rurki, czopki, kratery, itd.
Bardzo często rodzice twierdzą, że ich dziecko płacze z powodu zebranych w brzuszku gazów, czy zalegającego w jelitach kału. Rodzice wymieniają się własnymi sposobami na pozbycie się gazów, albo kupki. Jednak najlepiej by było, aby jakakolwiek ingerencja w odbyt niemowlęcia była przeprowadzona wyłącznie przez pracownika służby zdrowia, a nie na własną rękę. Rodzice nie zdają sobie sprawy, że takie postępowanie nie jest wskazane, a nawet można wyrządzić dziecku krzywdę (przeczytajcie ten artykuł). Naukowcy wykonując prześwietlenia rentgenowskie niemowląt stwierdzili, że gazy występują u niemowląt niezależnie od tego, czy ma ono kolkę, czy nie. Prześwietlenia niemowląt w czasie ataku kolki nie pokazały gazów. Zostały one jednak ujawnione już po ataku płaczu, co może dowodzić, że gazy są wynikiem płaczu, a nie odwrotnie. Nadmiar połkniętego w czasie płaczu powietrza przyczynia się do wzdęcia jelit, co jest dyskomfortem dla dziecka. [6]
Woda koperkowa (Gripe Water)
Woda koperkowa o nazwie Gripe Water stosowana jest od wielu lat jako specyfik pomagający na kolki niemowlęce i to na całym świecie. Popularność tego specyfiku wynika prawdopodobnie z bardzo dobrze opracowanej strategii marketingowej a nie z jego właściwości leczniczych. [3] Przeprowadzone badania nie potwierdziły, że woda ta zapobiega nadmiernemu płaczowi niemowląt. Co więcej – u dzieci, którym podawano wodę koperkową zaobserwowano wymioty i zaparcia częściej niż u dzieci, które jej nie otrzymywały. [4] O historii Gripe Water możecie przeczytać tu.
Wymienione wyżej powszechnie zalecane / stosowane rozwiązania na kolkę często budzą kontrowersje. Przeprowadzone badania nie potwierdziły efektywnego działania na kolkę niektórych z tych sposobów. Tymczasem czasami tylko rozluźnienie dziecka, a szczególnie jego ciała w obrębie brzuszka może spowodować ukojenie. Częste karmienie piersią, szybkie reagowanie na potrzeby dziecka oraz bliskość – to metody proste i zazwyczaj skuteczne.
O sposobach na uspokojenie płaczącego niemowlaka przeczytacie w kolejnym artykule.
Źródła:
- “Infantile colic: a systematic review of medical and conventional therapies”, www.PubMed.gov
- “Pain-relieving agents for infantile colic”, www.cochrane.org
- “Is gripe water baby-friendly?”, www.PubMed.gov
- “Gripe Water Administration in Infants 1-6 months of Age-A Cross-sectional Study”, www.PubMed.gov
- “The gripe water story”, www.PubMed.gov
- Księga Dziecka. Od narodzin do drugiego roku życia”, William Sears, Martha Sears, Robert Sears, James Sears.
- Obrazek wyróżniający: zdjęcie z archiwum Fundacji “Mlekiem Mamy”.
